Зөвлөлтийн кино урлаг дахь эротик
Дэлгэцнээ гарсан анхны кинонууд нийгмийн соёлын амьдралд эргэлт хийв. Зураг авалтын болон гаргалтын техник байнга боловсронгуй болсны үр дүнд кино нь ХХ зууны дүрслэх урлагийн хамгийн түгээмэл хэлбэр болов. Үүнээс өмнө байсан нэгч урлаг дэлхийг тэгтлээ өөрчилж чадсангүй. Кино гэдэг нь “кинематография”- кино урлаг гэдэг нэр томьёоны хураангуй хэлбэр (грекээр “бичигдсэн хөдөлгөөн” гэсэн утгатай).
Энэ удаа бид Зөвлөлтийн үеийн кинонууд дээр гардаг нүцгэн хэсгүүдийг хүргэж байна. Үүний өмнө Зөвлөлтийн үеийн кино урлагийн талаар товч мэдээлэл хүргэе. Эх орны дайны дараахнаар Зөвлөлтийн киноны хамгийн дээд шатны бөгөөд “нууц” хянагч Сталин кино урлагийг хөгжүүлэхийг хөхүүлэн дэмжсэнээр Мосфильм, Ленфильм зэрэг томоохон кино үйлдвэрүүдийг сэргээн засварласнаас гадна олон кино театрууд ч баригдаж эхлэв. Дайны шуурга ид оволзож байх үед хийгдэж байсан эх оронч сэдэвтэй кинонуудаа хийхийг багасган төрөл бүрийн (тухайлбал үлгэрийн) бүтээлүүд туурьвих болсон байна. 1953 онд Сталин таалал төгссөнөөр Зөвлөлтийн нийгэмд эргэлт гаран уран бүтээлчдэд “чөлөөтэй” бүтээл туурьвих боломж гарсан билээ. Дараа нь буюу ер нь 1950-иад оныг зөвлөлтийн киноны “алтан үе” хэмээн нэрлэж болно. Киноны сэдэв ч өөрчлөгдөн жирийн хүний өдөр тумын амьдралын тухай лирик өнгө аястай кино давамгайлах болсон юм. Тухайн үеийн уран бүтээлчдийн зарим нь эх орны болон дэлхийн сонгодог зохиолууд дээр түшиглэн бүтээлээ туурвидаг байлаа. Тухайн үеийн зөвлөлтийн кино үйлдвэрлэл Мосфильм болон Ленфильм зэрэг том үйлдвэрүүдээс гадна орон нутгийн киноны төвүүдэд нутгийн хэрэгцээг хангахуйц тооны бүтээл хийгдэж байсан байна. 1960 оны эхээр “Искусство Кино” сэтгүүлийн мэдээлснээр Зөвлөлтийн киноны 60% нь орон нутгийн үйлдвэрийн бүтээлүүд байлаа. Мөн түүнчлэн зөвлөлтийн иргэн жилд дунджаар 18 удаа кино үздэг байв. Гэхдээ ийм их хэмжээнд хийгдэж байсан бүтээлүүдийн ихэнх нь уран сайхны болоод чанарын хувьд муу түвшинтэй байсан нь ойлгомжтой билээ.
За ингээд зургуудыг харцгаая.
Саша Яковлева болон Леня Филатов нарын тоглосон Александр Миттын найруулсан «Экипаж», 1979 он.
Лена Кореневагийн тоглосон «Романсе о влюбленных». Найруулагч Андрея Кончаловск, 1974 он.
Света Тома найруулагч Лотяны «Табор уходит в небо» кинонд. 1976 он.
Алдарт «12 стульев» кинонд.
Наталь Аринбасаровын хөх А.Кончаловскын найруулсан «Первый учитель» кинонд тусгалаа олжээ. 1965 он.
Леонид Кулагин болон Наталья Рудная нар Андрея Смирновагийн найруулсан уянгийн кино болох «Осень»-д, 1974 он.
Александр Довженко 1930 оны дуугүй кинонд.
Настя Вертинскийн тоглосон “Человек-амфибия” 1961 оны кино.
Света Светличнагийн «Бриллиантовая рука» кинонд гардаг хэсэг, 1968 он
Рита Терехова Фрунзе Довлатянагийн найруулсан «Здравствуй, это я!» кинонд, 1965 он.
Ирина Купченко Юлия Райзманагийн найруулсан «Странная женщина» кинонд, 1978 он.
«Бриллиантовой руке» кино, 1961 он.
Изольда Извицка болон Олег Стриженов нар найруулагч Григори Чухрагийн «Сорок первый» кинонд, 1956 он
Жүжигчин Ира Мазуркевич найруулагч Александр Миттын “Как царь Петр арапа женил” кинонд, 1976 он
Андрея Тарковскогийн эхнэр Ирина Тарковска «Андрей Рублев» кинонд, 1966 он
Григори Коханагийн найруулсан «Ярослав Мудрый» киноны хэсгээс, 1981 он.
Кавказын дуучин Наташа Варлей. 1967 он.
Найруулагч Владимира Мотылын бүтээсэн «Белого солнца пустыни» кино, 1969 он.
Таня Догилевагийн найруулагч Юлия Райзманагийн бүтээсэн «Частная жизнь» кинонд, 1982 он.
Гоша ба Катягийн дүрд тоглосон Баталов болон Алентова. 1979 он.
Земфира Цахилова болон Леня Филатов нар «Грачи» кинонд, 1982 он.
1972 он. Найруулагч Станислава Ростоцкогийн бүтээл «А зори здесь тихие» кинонд Федота Васкова ба Жени Комелькогийн хамт байгаа хэсэг.
URL:
