Ц.Анандбазар гэж хэн бэ?

Нэгэн цагт  экс Ерөнхийлөгч Н.Энхбаярын  туслахаар ажиллаж явсан Ц.Анандбазар өнөөдөр торны цаана байна. П.Жасрай агсан Монгол Улсын Ерөнхий сайд байх үед Н.Энхбаяр Соёлын сайдаар ажиллаж байсан. Харин түүний шадар туслах нь Ц.Анандбазар байв. Энэ эрхэм Москвагийн Утга зохиолын дээд сургуульд Н.Энхбаяртай хамт суралцаж, УИХ-ын 2000 оны сонгуулийн үеэр эрх баригч хүчинд ихээхэн хандив өргөж байсан гэдэг.  Ингэхэд “Сод Монгол” группийн ерөнхийлөгч Ц.Анандбазар гэж хэн юм бэ. Ардын намаас ирэх сонгуульд нэр дэвшихээр горилж яваа түүний талаарх 10 хар фактыг хүргэе.

Факт 1. Одоогоос хэдхэн жилийн өмнө энэ эрхэм “Би Булган аймгийн харьяат” гэж ярьдаг байв. УИХ-ын 2008 оны сонгуульд тухайн үеийн МАХН-аас Булган аймагт нэр дэвшихийг мөрөөдөж явахдаа булганчуудыг ийн хошгируулсан нь тэр. Гэвч мань эр “УИХ-ын гишүүн Э.Мөнх-Очиртой нударга зөрүүлж, бүр хутгалуулсан” гэх хэл үгэнд орооцолдмогцоо Булган биш, нийслэлийн Сонгинохайрхан дүүрэг рүү гүйдэлтэй болсон. Тэгмэгцээ сонгинохайрханчуудад “Би энэ дүүргийн нэгдүгээр хорооллын хүүхэд” хэмээн худал ярьсан байдаг. УИХ-ын сонгуульд өрсөлдөх нэр нүүргүй болмогцоо нийслэлийн ИТХ-ын сонгуульд өрсөлдөж, ийн худал залсан нь тэр шүү дээ. Харин одоо тэрбээр Дорноговь аймагт нэр дэвшихийн тулд “Би Дорноговийн Сайхандулаан сумын хүүхэд” гэж нутгийн ардуудыг хуурч явна. Тэгэхээр Цогт-Очирын Анандбазар гэдэг энэ нөхөр гурван өөр газарт төрсөн болж таарав уу!

Факт 2. “Сод Монгол” группийн ерөнхийлөгч Ц.Анандбазарыг 2003 оны тавдугаар сард албадан саатуулж, ШШГЕГ-ын харьяа Ганцхудагийн урьдчилан хорих төвд хорьжээ. Түүнийг Улсын мөрдөн байцаах газрын Зохион байгуулалттай гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтсийнхэн ЦЕГ-ын гуравдугаар тасгийнхантай хамтран ажил дээрээс нь баривчилж байсан аж. Тухайн үед холбогдох эх сурвалжууд “Ц.Анандбазарыг рецедив гэмт хэрэгтнүүдтэй бүлэглэн бусдыг дарамталсан гэх хэрэгт сэжиглэн эрүү үүсгэн шалгаж байгаа” хэмээн тайлбарлаж байв.

Факт 3. МИАТ компанид шатахуун шахдаг нэгэн компанитай холбоотой асуудал эрхэм гишүүдийн эгдүүг хүргэв. Энэ бол 2010 онд болсон явдал. ОХУ-аас шатахуун импортолдог компаниудаас зөвхөн “Сод Монгол” групп МИАТ-д онгоцны шатахуун нийлүүлэх дархан эрхтэй нь УИХ-ын гишүүдийн уурыг хүргэжээ. Учир нь Ц.Анандбазар тэргүүтэй тус группийнхэн зах зээл дээр онгоцны шатахууны ханш тонн тутамд 710 ам.доллар байхад МИАТ компанид 1065 ам.доллараар шахдаг байж. Энэ явдлын талаар эрхэм гишүүд “Ц.Анандбазар орос түншүүдээрээ Эрдэс баялаг, эрчим хүчний яамныхныг дарамтлуулсан” хэмээн бухимдацгаасан удаатай. Тиймээс төрийн яамыг дарамтлуулдаг “том” толгойтой нөхрийг дарах аянд хамтдаа мордоцгоож байлаа. Үүнээс өөр мэдээ дуулгахад, Ц.Анандбазар нийслэлийн Баянзүрх дүүрэг дэх III төрөх газрын ойролцоо, бас Яаралтай түргэн тусламжийн төвийн хашаанд шатахуун түгээх станцаа байрлуулж, бөөн хэл ам болж байсан нь саяхан. Даварчихсан эр байгаа биз.

Факт 4. Ц.Анандбазар НИК ХК-ийн дэд захирал байхдаа “Чандмань холдинг” компанийн албан бланкийг ашиглаж, НИК ХК-аас шатахуун хүссэн тухай хуурамч албан тоот үйлдэж, дээрх компанийн захирал О.Бяруузаны гарын үсгийг хуурамчаар үйлдэн 91.5 сая төгрөгийн шатахууныг төрийн өмчит НИК ХК-аас авч “Сод Монгол”-ын данс руу хууль бусаар шилжүүлжээ.

Факт 5. Дорноговь аймгийн нефть хангах баазын нэрийг барьж, 2001 онд нэг сая 67 мянган төгрөгийн өртөг бүхий ажлын хувцсыг НИК ХК-ийн нэгэн ажилтанд үүрэг өгч, шатахуун түгээх станцдаа авч ашигласан нь тухайн үед нотлогдож байж.

Факт 6. “Сод Монгол” групп 2001-2002 онд татварт ногдох орлогоо нууж, 152 сая төгрөгийн орлогын албан татвараас зайлсхийсэн байна. Тус группийн ерөнхийлөгч Ц.Анандбазар 1999 оны арваннэгдүгээр сарын 23-нд “УБТЗ”-ын Хэрэг эрхлэх газраас “Сод Монгол” группийн авах ёстой 20 сая төгрөгийг хуурч мэхлэх, итгэл эвдэх замаар бусдад тулган шаардаж, шахалт үзүүлэн авч ашиглаж байсан байх юм.

Факт 7. Ц.Анандбазар “Сод Монгол” группийн төлөх ёстой өрийг үгүй хийх, өрөө төлөхгүйн тулд дээрх өртэй тэнцэхүйц хэмжээний ашиг олох зорилгоор иргэн Р.Батбаярыг хүч хэрэглэн заналхийлж, айлган сүрдүүлсэн байна. Тэрбээр 2002 онд иргэн А.Лхагвасүрэнг хувийн шинжтэй маргааны улмаас зодож, хүндэвтэр гэмтэл учруулжээ. Түүний үйлдсэн гэмт хэрэг хангалттай баримт, гэрчийн мэдүүлгээр нотлогдож Улсын мөрдөн байцаах газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 263-ын 2, 166-ын 2-т зааснаар ял төлөвлөж, яллах дүгнэлт үйлдүүлэхээр нийслэлийн Прокурорын газарт 2003 оны аравдугаар сарын 5-нд шилжүүлж байв. Гэвч энэ хэргийг тодорхой шалтгааны улмаас хэрэгсэхгүй болгосон аж.

Факт 8. УИХ Сонгуулийн тухай хуулийг шинэчлэхдээ “”Сонгуульд нэр дэвшигчид бусдад хандив, бэлэг өгөх, элдэв хүлээн авалт, аялал зохион байгуулахыг хориглоно” гэж хуульчилсан. Гэвч Ц.Анандбазар төрийн хуулийг зөрчсөөр байна. Тэрбээр УИХ-ын 2012 оны сонгуульд Ардын намаас Дорноговь аймагт нэр дэвшихийн тулд авдар, авдар алт амлаж явна. “Дорноговь аймагт нефть нэрэх үйлдвэр байгуулна” гэх амлалтад нь дорноговьчууд итгээгүй учраас мань эр аргаа өөрчлөв. Ингээд Дорноговийн бүх сумын иргэдэд гурил тарааж эхэлжээ. Дорноговийнхон энэ талаар “Ц.Анандбазар 6400 шуудай гурил тараачихаад “6400 сонгогчийн саналыг худалдаад авчихлаа” гэж бодож байгаа байх. Хэрэв тийм бол ёстой санасны гарз” гэлцэж байгаа сурагтай.

Факт 9. Ц.Анандбазар нь Ардын намын Бага хурлын гишүүн, тус намын далбаан доор дархлагдсан луйварчдын нэг. Тэрбээр Соёлын төв өргөөг луйвардан авч, “Сод Монгол” группийн эзэмшил хэсгийн подвалийг ухаж, суурь ханыг нь нураан даацын баганыг нь хөндөж гараж барьснаас болж Театрын музей нурахад хүрчээ. Тэр ч атугай “Өргөө” кинотеатрын салбарыг Мэдээлэл, технологийн үндэсний паркт байрлуулж, нүүрэн талын ханыг нь нураан төрийн өмчид хууль бусаар халдсан удаатай. Тэрбээр ТӨХ-ны дарга асан Д.Сугартай ах, дүүсийн харилцаатай гэдэгтээ эрдэж “Түрээсийн гэрээг та нартай биш, ТӨХ-той байгуулна” хэмээн паркийн удирдлагуудад пээдэлзэж байв. Энэ хар факт нь Ц.Анандбазарыг шүүхийн хаалга татахад хүргэж байсан.

Факт 10. Ард олны дунд ийм нэгэн хэлц дэлгэрчээ. “Ц.Анандбазараас айж амьдарцгаая” гэж. Бүр зарим нь “Нийслэлийг галдан шатаах зориг зүрхтэй ганц эр байна. Тэр бол Ц.Анандбазар” гэлцэнэ. Ингэж хэлэлцэх болсон нь ч их учиртай аж. “Сод Монгол” группийнхэн нийслэлд л гэхэд 23 ШТС-ыг ямар ч зөвшөөрөлгүйгээр барьжээ. Үүний ихэнх нь гэр хороолол, үерийн ам, төмөр замын аюулгүйн шугам дээр байрлаж, нийслэлчүүдийг айлгаж байна. Өөр нэгэн мэдээ дуулгахад, Ц.Анандбазар Н.Энхбаяртай хам хэрэгтэн болж, АНУ руу оргон зайлсан нийслэлийн ИТХ-ын дарга Т.Билэгтийн сонгуулийн сурталчилгааны зардлыг 2008 онд дааж байсан юм. Ингэснийхээ шанд Богд уулын Бага тэнгэрийн амыг бараг тэр чигээр нь эзэгнэжээ. Харин зарим эх сурвалж “Ц.Анандбазар Бага тэнгэрийн аманд тансаг хаус барьж, Ардын намын зарим дарга нарт бэлэглэж байна. Сонгуульд нэр дэвшихийн тулд тэр юм байлгүй” гэв.

А.ДӨЛ