Сурвалжлага: Аравдугаар ангийн сурах бичиг хайснаас амьдралын ханиа хайвал арай хялбар гэв

Өчигдөр “Азхур” номын дэлгүүр хүн олон, дараалал их байхтай таарав. Үүнийг хараад эхэндээ монголчууд үнэхээр уншигч ард түмэн болжээ хэмээн бахархсан ч учир явдал арай өөр байжээ. Сурагчдын сурах бичиг шинээр ирсэн учир ийн үйлчлүүлэгч олонтой байсан юмсанж.

МУБИС-ын урдах талбай дээр хуучин ном сурах бичиг худалддаг олон ТҮЦ бий. Зарим нэг нь “Сурах бичгийн үзэсгэлэн худалдаа явагдаж байна” хэмээн хулдаасан дээр томоор хэвлүүлж гадна ханандаа өлгөсөн харагдана. Болж л байна ш дээ, байгаа байгаа хэмжээндээ. Энэ хавийн хэдэн ТҮЦ бас л хүний хөл хөдөлгөөн ихтэй, ном сурах бичиг хайсан хүмүүс хөлхөөстэй. Угаас жижиг амбаарт хөл тавих зай бага. Сониучирхаж орж үзлээ.  Хижээл насны эмэгтэй Х ангийн сурах бичиг сураглавал худалдагч залуу “Ишш эгч минь, аравдугаар ангийн ном хайснаас амьдралын ханиа хайсан нь арай амархан олдоно” гэж үг байдаг юм ш дээ. Тэр чинь ёстой нүдний гэм хэмээн учирлав.

Үнэхээр ч тэр хавийн бүх ТҮЦ-д Х ангийн сурах бичиг үзээд өгье гэмээнэ ч байсангүй. Эрээд олддоггүй эрдэнэ, сураад олддоггүй сувд гэгч тэр аж.

Энэ хавийн номын худалдагч хижээл эртэй хэдэн минут хөөрөлдлөө.  Бараг 20 шахам жил номын ченж хийж, монголчуудынхаа тархийг цэнэглэж байна хэмээн хошигнов. Түүний ярьснаар хичээл сургууль эхлэхээр номын ченжүүдийн хувьд орлогын үүд нээгдэж нэг хэсэгтээ л орлого, зарлага овоо өсдөг гэв. Зарлага гэдэг нь хуучин сурах бичиг их орж ирж, мөн тэр хэрээр зарагддаг гэнэ. Тэрбээр:

-Одооны хүүхдүүд олон төрлийн сурах бичиг хэрэглэдэг болж. Миний үед тийм байсангүй. Жишээ нь,  долдугаар ангийн хүүхэд гэхэд 16 төрлийн сурах бичиг хэрэглэж байна. Ер нь ихэнх анги 15-16 нэр төрлийн сурах бичиг хэрэглэдэг. Энэ үндсэн сурах бичгээ дагалдуулсан дасгал, ажилбарын ном гээд бас өчнөөн юм бий. Багш нар нь хүүхдүүддээ дасгал хураамжийн ном авахыг шаарддаг, тулгадаг юм шиг байгаа юм. Асууж сурагласан хүүхдүүд зөндөө. Тэр байтугай зуныхаа амралтаар хийх бодлого дасгалын ном гэж гардаг байсан. Хүүхдүүдийг номоор бөмбөгддөг  болсон шүү дээ, сайндаа сайн, саардаа саар л байх хэмээн ярьж байх юм.

Хуучин сурах бичгийн үнэ дунджаар 5000 төгрөг аж. Хэрэв энэ жишгээр тооцвол 16 нэр төрлийн сурах бичиг хэрэглэдэг долдугаар ангийн номын үнэ доод тал нь 80 000 орчим төгрөг болохоор байна. Харин шинэ ном илүү үнэтэй. Хуучин сурах бичгээр хүүхдийнхээ хэрэгцээг хангана гэж тооцоход  80 мянган төгрөг гэдэг бага мөнгө биш. Ийм үнээр сурах бичиг худалдан авч чадахгүй  эцэг эхчүүд бий.

Энэ тухайд салбар яамныхан бага ангийн сурагчдыг 100 хувь, дунд ахлах ангийн сурагчдын 40 хүртэл хувь буюу төрөөс зайлшгүй дэмжих шаардлагатай хүүхдүүдэд сургуулийн номын сангаар дамжуулан сурах бичгийг үнэ төлбөргүй ашиглуулж буй зохицуулалт хэвээр үргэлжлүүлнэ гэдгийг мэдээллээ.

Хүүхэддээ сурах бичиг хайж яваа Чингэлтэй дүүргийн иргэн Т.Цогзол “Манай хүүхэд 9 дүгээр ангид сурдаг. Нийтдээ 16-17 төрлийн ном үзэх ёстой гэсэн. Гэхдээ зарим нь олдсонүй. Эцэг эхчүүдийн ярьж байгаагаар шинээр хэд хэдэн сурах бичиг хэвлэгдэнэ гэлцэх юм. Харин ямар сурах бичиг  гэдэг нь тодорхойгүй болохоор хэрэглэхгүй ном авчих вий гэж эргэлзэж тээнэгэлзээд явж байна хэмээв.

Нэгэн ээж эндээс 20 мянган төгрөгөөр хүүхдэд зориулсан англи хэлний ном авч байгаа харагдана. Өөр нэгэн мөн л англи хэлний ном 18 мянгаар авч байна. Ер нь англи хэлний ном үнэтэй талдаа аж. Тэднээс тодруулбал, “Сайн мэдэхгүй юм аа. Энэ миний авсан ном хүүхдэд зориулсан англи хэлний цуврал номын нэгдүгээр дэвтэр нь. Багш нь аваарай гэсэн юм гэнэ лээ” гэв.

Мөн хуучин сурах бичиг, ном зарна гэсэн хүмүүс ч цөөнгүй байх агаад тэд номын ченжүүдтэй үнэ тохирч, зарим нэг нь шууд солио холио хийж “авсан өгсөндөө өлзийтэй” арилжаа хийнэ.

Ном борлуулж байгаа эмэгтэйгээс энэ жил долдугаар ангийн ном шинэчлэгдэж хэвлэгдэх үү хэмээн асуувал “Шинэчлэгдэж байгаа гэсэн. Гэхдээ хараахан гараагүй байгаа бололтой” гэв.

Салбар яамны мэдээлснээр 2018-2019 оны хичээлийн жилд Ерөнхий боловсролын сургуульд 180 нэрийн сурах бичиг хэрэглэнэ. Энэ онд 21 нэрийн сурах бичгийг шинэчилж, сургалтад ашиглах юм байна. Өөрөөр хэлбэл 32 нэрийн нийт 97 нэрийн 1.6 сая ширхэг сурах бичгийг нөхөн хангалтаар хэвлэн нийлүүлж байгаа гэсэн мэдээллийг өгч байгаа юм.

 М.Нэргүй

Zaluu.com