АШУҮИС-ийн захирал Г.Батбаатарыг хамгаалдаг “том дарга” хэн бэ?!
Хариуцсан сургуулиудынх нь санхүү, аж ахуйн үйл ажиллагаанаас илэрсэн зөрчлүүдээс харахад АШУҮИС-ийн захирал Г.Батбаатарыг солих хангалттай үндэслэл байж болохоор байгаа. Бидний хамгийн сайн мэддэг Японд байсан бол энэ эрхэм аль эрт албан тушаалаа өгчихсөн байгаа.
Учир нь тэнд албан тушаалтнуудынх нь ёс зүй, ёс суртахуун дээд зэргийн хяналтад, бас өөрсдийнх нь ухамсарт байдаг юм.
Харин манайд эсрэгээрээ, гүрийгээд л байна.
АН-ы “Нэг ардчилал”-ыг үүсгэн байгуулагчдын нэг гэгддэг Г.Батбаатар захирал Боловсролын сайд Л.Гантөмөрийн үеэс АШУИС-д “дархлагдаад” байгаа гэх юм билээ.
Гэвч энэ албан тушаалд суух хугацаандаа бусдад эргэлзээ төрүүлсэн дэндүү олон асуудалд нэр холбогджээ. Үнэхээр удирдаж яваа сургуулийнх нь үйл ажиллагаа сайн, сайхан байгаа юу гэвэл тийм биш гэсэн үг.
Японы Засгийн газрын буцалтгүй тусламжийн хөрөнгөөр хотын зүүн захад Ботаникийн цэцэрлэгт хүрээлэнгийн орчимд баригдаж буй тус сургуулийн эмнэлгийн болон сургуулийн барилгын цогцолбор болон төв сургуулийнхаа “Эко цогцолбор”, Нүүр ам судлалын сургуулийн барилгыг санаачилж, бүтээн байгуусан гэж өөрөө байнга ярьдаг. Гэтэл эдгээр том” ажлуудын гүйцэтгэл бүрийн цаана нь дандаа их мөнгө яригдаж Г.Батбаатар захирлыг баллаад байдаг юм. Энэ бүхнийг хийхдээ тэр дандаа санхүүгийн алдаа, зөрчил гаргаж байсныг аудитын шалгалтуудаас ч, харж болохоор байгаа юм. Ер нь бол сургуулийн шинэ цогцолборын барилгын ажлыг тендерээр олон компаниар хувааж хийлгүүлдэг гээд яривал их юм байгаа гэдэг. Мэдээж төр, засгаас төлөвлөөд шийдчихсэн, гэрээ, хөрөнгө мөнгө нь зурагдчихсан ямар ч ажлыг түүний оронд байсан хэн ч хийж л таарна.
Гэхдээ түүнийг захирал болсноос хойш АШУҮИС-ийн үйл ажиллагаа, санхүүгийн үйл ажиллагаа, түүний өөрийнх нь мэргэжлийн болон хувь хүний ёс зүйтэй холбоотой, бас оюутнуудын төлбөр мөнгөний асуудлыг хөндсөн янз бүрийн хэл ам, зөрчил, дутагдал олон гарсан байдаг. Ихэнх нь олон нийтэд ил болдоггүй тэгсхийгээд чимээгүй болдог. Үүнээс гадна УКТЭ-ийн өөдөөс харсан ганц сургуулийг л АШУҮИС гэж хүмүүс эндүүрдэг талтай. Эрүүл мэндийн салбарыг дээд боловсролтой мэргэжилтнээр хангадаг, төрийн өмчит АШУҮИС бол ганц сургууль биш салбар есөн сургуультай, эдгээрт 21 мэргэжлээр суралцдаг 10 гаруй мянган оюутантай, үүнийг дагасан олон байшин сав, хөрөнгө хогшилтой. Санхүү талаасаа гэхэд л зөвхөн 2017 оны хувьд орлогоо 32 тэрбумаар, зарцуулах зардлаа 37 тэрбумаар төсөвлөсөн яах аргагүй том “айл”. Энэ бүгдийг Г.Батбаатар захирал л удирддаг.
Аудитын байгууллагаас тус сургуулийн 2017 оны санхүүгийн тайланд хийсэн аудитаас илэрсэн зарим зөрчлийг энд ил болгоё. АШУҮИС-ийн удирдах шатны 90 албан хаагчид оны эхэнд А/01 тоот тушаалаар цалин тогтоохдоо сард 117,1 сая төгрөгийн ур чадварын нэмэгдэл олгох шийдвэр гаргаж, ур чадварын нэмэгдлийг бүтэн жилээр олгосон нь төсвийн хөрөнгө үр нөлөөгүй зарцуулагдах эрсдлийг үүсгэсэн байна” гэж зөрчил арилгуулах тухай албан бичигт дурджээ. Хүн тус бүрээр тооцвол овоо их мөнгө. Нөгөө талаас нь бодоход үүнийг авч байгаа 90 удирдах ажилтан татвар төлөгчдийн хөрөнгөөс бус Г.Батбаатар захирлын эрийн сайндаа өгч байгаа нэмэгдэл шиг л бодож байгаа. Өгүүлэхгүй бол өгүүлэхгүй шүү дээ. Тэгэхээр тэд яаж “Г.Батбаатар захирал муу ажиллаж байгаа” хэлж чадах вэ. Тэгвэл үүнийг аудитын байгууллага зөрчил гэж үзжээ. Энэ нь ЗГ-ын 1995 оны 96 дугаар тогтоолын 4 дүгээр хавсралтаар баталсан “Төрийн үйлчилгээний албан хаагчид ур чадварын нэмэгдэл олгох нийтлэг журам”, Хүн амын бодлого, хөдөлмөрийн сайд, Сангийн сайдын 1996 оны 63/104 дугаар тушаалаар баталсан “Төрийн үйлчилгээний албаны түгээмэл мэргэжлийн албан хаагчдад ур чадварын нэмэгдэл олгох нийтлэг журам”-ын 5-д “ажилтанд олгож байгаа ур чадварын нэмэгдлийг заасан хязгаарт багтаан нэмэгдүүлэх, бууруулах асуудлыг улирал тутам хэлэлцэн шийдвэрлэж байна” гэж заасныг зөрчсөн байгаа аж. Тиймээс удирдах ажилчдын ажлыг улирал тутам дүгнэж, түүний үр дүнгээр ур чадварын нэмэгдлийг захирлын шийдвэрээр олгож хэвшин зөрчлийг арилгаж, давтан гаргахгүй байхыг АШУҮИС-ийн захирал Г.Батбаатар, СЭЗГ-ын дарга Д.Нацагдорж нарт аудитын байгууллага хариуцуулж, үүнийг зассан эсэх тухай биелэлтийг 2018 оны есдүгээр сарын 25-ны дотор Үндэсний аудитын газарт ирүүлэхийг шаардсан байна. Тус газраас АШУҮИС-ийн 2017 оны санхүүгийн тайлангийн аудитаар илэрсэн бас нэг зөрчил. Нийт сургуулийн хэмжээний 15 салбар, нэгжийн бараа, материалын худалдан авалтын 4,9 дүгээр сарын орлогын дүнг нэгтгэхэд 102 иргэнээс 67,7 сая төгрөгийн, 236 аж ахуйн нэгжээс 159,9 сая төгрөгийн нийт 227,6 сая төгрөгийн худалдан авалтыг хийсэн байна. Үүнийг ЗГ-ын Цахим төлбөрийн баримтын системд бүртгэгдсэн худалдан авалттай тулган баталгаажуулалт хийхэд зөвхөн 31 иргэн, аж ахуйн нэгжийн 24,5 сая төгрөгийн худалдан авалт бүртгэлтэй, 307 иргэн, аж ахуйн нэгжийн 203,1 сая төгрөгийн худалдан авалт бүртгэлгүй байжээ. Энэ бол бүтэн жилийн бус зөвхөн 4, 9 гэсэн хоёрхон сарын худалдан авалтаас илэрч байгаа зөрчил юм. Тэгвэл энэ нь “Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай” хуулийн 20 дугаар зүйлийн 20.2.3-т “Холбогдох олон улсын стандарт, эрх бүхий төрийн байгууллагаас баталсан нягтлан бодох бүртгэлийн стандарт, журам, заавар, энэ хулийн 6 дугаар зүйлд заасан зарчмыг баримтлан нягтлан бодох бүртгэл хөтөлж, санхүүгийн тайлан гаргах” гэж заасныг хэрэгжүүлж ажиллаагүй гэсэн үг аж. Тийм учраас Төрийн аудитын тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 15.1.12-т заасан “Аудитын явцад илэрсэн төлбөр, зөрчлийг барагдуулах акт, албан шаардлага өгөх…” гэсэн заалтыг үндэслэн тусвийн зарлагын худалдан авалтын гүйлгээг хийхдээ Е-баримтад бүртгэгдсэн анхан шатны баримтыг үндэслэн гүйлгээг хийж зөрчлийг арилгаж, давтан гаргахгүй байхыг Үндэсний аудитын газрын “Зөрчил арилгуулах тухай” АШУҮИС-ийн захирал Г.Батбаатарт хаягласан албан бичигт дурдсан байна. Энэ мэтээр тус сургуулийн 2017 оны санхүүгийн тайлангаас аудитын байгууллагын илрүүлсэн зөрчил дутагдал цөөнгүй байх бөгөөд энд заримыг нь л ил болгов. Үүнээс өмнө БСШУСЯ-наас хийсэн аудитаар ч санхүүгийн олон “но” ил болсон байдаг бөгөөд үүнээс ч олон зөрчил гарах учиртай, ноцтой хэсгүүдийг нь тодорхой бус шалтгаанаар шалгалт хийсэн ажлын хэсгийнхэн дүгнэлтэндээ оруулаагүй байсан тухай гомдол ч тухайн үед гарч байв. Энэхүү аудитаар тус сургуулийн санхүүгээс гүйлгээний үр дүнг тооцдоггүй, гүйцэтгэлийн баримтууд санхүүгийн баримтанд байхгүйолон зөрчил ил болжээ. Тухайлбал, тус сургуулийн гэрээт хуулийн зөвлөх Мягмарсүрэнгийн цалин олгосон боловч гэрээг дүгнээгүй олгосон, 2016 оны хоёрдугаар сарын 25-ны өдөр 256 тоот төлбөрийн хүсэлтээр 4000.0 мянган төгрөгийг, гуравдугаар сарын 18-ны өдөр 386 тоот төлбөрийн хүсэлтээр 2000.0 мянган төгрөгийг “Хамтын хүчин чармайлт” хэвлэлийн клубт хэвлэл сурталчилгааны зардал, гуравдугаар сарын 1-ний өдөр 271 тоот төлбөрийн хүсэлтээр “Тэгш мандал трейд” ХХК-д 760.0 мянган төгрөгийн үйлчилгээний хөлс, тавдугаар сарын 18-ны өдөр 703 тоот төлбөрийн хүсэлтээр 1750.0 мянган төгрөгийн хөгжмийн үйлчилгээний хөлс, долдугаар сарын 5-ны өдөр гарааны компанид гэрээний дагуу 28111.5 мянган төгрөг шилжүүлсэн. Дөрөвдүгээр сард “Монголын анагаахын шинжлэх ухааны эрдмийн чуулган-58” нэгдсэн хуралдаанд зориулж 3740894 төгрөг кассаас гаргасан боловч нийт 52596.2 мянган төгрөгийн гүйцэтгэлийн баримтгүй, тухайн ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн нь тодорхойгүй гүйцэтгэлийн баримтууд байхгүй байсан зэргийг энд дурдаж болох юм.
Энэ мэтээр Г.Батбаатар захирлыг баалах зузаан гэгчийн баримт байдаг юм байна. Гэхдээ анхаарал татаж, хачирхал төрүүлж буй нэг асуудал бол Г.Батбаатар АШУҮИС-ийн захирлын суудалдаа тухалсаар л байгаа юм. Тэр нь түүний ард МАН-ын нэгэн том улстөрч байдаг гэх мэдээлэл ч гэх юм уу, яриа ч гэх юм уу зүйлтэй холбоотой гэдэг.
Уг нь Монгол даяар албан тушаалтны хариуцлага гэх зүйл давалгаалж байхад, тэр нь Г.Батбаатар захирлыг тойроод өнгөрнө гэвэл бас л эмгэнэлтэй явдал болж хоцорч мэдэхээр байгаа юм.
З.Болд
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
URL:
