Эцэг эхийн алдаа
Дураараа авирлагчид яаж төрдөг вэ?
Бидний одоо тэмүүлэн байгаа хүүхдийн эрхийг бүрэн хангах, тэднийг чөлөөтэй байлгах хандлага өрнөдийн орнуудад эрт бий болж, одоо харин түүнийхээ үр дүнг цэгнэн үзэж байна. Жишээлбэл, ХБНГУ-д энэ хандлагын дагуу зарим ээж аав хүүхдээ чөлөөтэй байлгаж, хүсэл сонирхлыг нь онцгойлон авч үздэг болсон байна. Мөн зарим цэцэрлэгт “нээлттэй ангиуд” бий болж, хүүхэд өөрийнхөө хүсэл сонирхлоор аливааг хийж, өдрийн дэглэмээ хүртэл бараг хүүхэд өөрсдөө шийдэх боломжтой болж, багш нар нь тэдний сонирхол, баяр баясгаланг тэргүүн зэрэгт тавьж, тэднийг удирдан чиглүүлж, засаж залахаасаа илүү аялдан дагах болсон аж.
Ийм байдалд хүүхэд томчуудаас бараг ялгагдахгүй, томчуултай адил тэгш эрхтэйгээр харилцагч, хамтрагч болж, тэдний зиндаанд очно. Энэ нь хүүхдэд удирдлагыг гартаа авах боломж олгодог ажээ. Ийнхүү томчуудын хүүхэдтэй харилцах харилцааны доголдлоос үүдэн дураараа дургигчид гарч ирж байгааг германы зарим судлаачид шүүмжлэх болжээ. Үүнийг бид ч бас анзааралгүй өнгөрч боломгүй.
За, энэ ч арай хэтэрнэ ээ. Хүүхдийнхээ атганд ороод аялдан дагаад байхдаа ч яахав гэж та бодож магадгүй. Гэтэл хайртай хүү/охиныхоо атганд орох тун амархан бололтой. Та дараах нөхцөл байдалд хэрхэн хандахаа өөрөө бодоод үзээрэй.
- Дэлгүүрт хүүгээ дагуулаад ороход хүү тань тавиур дээр тавьсан гоёмсог улаан машиныг авахуулна гэв. Тэрээр “аваад өгөөч дээ” гээд гонгинож байснаа бүр бахирч эхлэв. Гэтэл танай гэрт түүнээс нь ялгаагүй машин байгаад байдаг. Хүмүүсээс санаа зовсондоо та машиныг нь авч өгөх үү, эсвэл?
- Ой хагастай охин тань чихрийн амтыг мэддэг болчихож. (Гэхдээ хүүхэд чихэрлэг амтыг мэдрээгүй тохиолдолд дурлаад байдаггүй) Зочны хажуугаар тавагтай чихэр рүү зүтгэж, нэгийг аваадахлаа. Орой унтах дөхөж байсан болохоор чихэр идүүлэхгүй санаатай чихрийг гараас нь авав. Охин орилж гарлаа. Одоо яахав?
• Хүүхдийг “хүүхэд” чигээр нь харж, эцэг эхийнхээ үүрэг, ролийг гүйцэтгэн гараасаа алдахгүй байх. Энэ нь захиргаадна гэсэн үг биш. Хүүхэдтэйгээ ойр дотно, хайр халамжтай байна, харин зүг чигийг нь зааж өгнө. Бага насныханд бүхнийг өөрсдөө шийдэх чадвар, туршлага байхгүй.
• Хүүхдэдээ сайн байгаа, хайртай байгаагаа мэдрүүлэх гээд хүүхдэдээ хориг хязгаарлалт тавилгүй, байнга дураар нь байлгавал сөрөг үр дагавартай. Та хүүхэд маань дургүйцнэ гээд хүссэнийг нь байнга зөвшөөрөөд байх албагүй. Хүүхдэдээ сайн байгаагаа мэдрүүлэх нь биш, харин амьдралд хөлийг нь тавиулах, амьдрах чадвартай хүн болгох нь бидний эцсийн зорилго.
• Бид хүүхдээсээ дуулгавартай байх, сургах, мэдүүлэхээр хүссэн зүйлээ биелүүлэхийг шаардаж болно. Жишээлбэл, гутлаа өмсөх, үдэж сурах, тоглоомоо эмхлэх, хүнтэй мэндлэх, хүмүүсийн яриан дундуур орохгүй байх гэх мэт. Энэ нь тэдний амьдралд, “хүн” болоход тустай.
• Өөрийгөө томчуудаас тусгаар хүн гэдгээ мэдэрч, тэднээс үлгэр дуурайл, загвар авч, түүнийгээ олон дахин давтан хэрэглэснээр хүүхдийн сэтгэл санаа, зан авир төлөвшин тогтдог. Тэгэхээр хүүхдэдээ байнга үлгэр дуурайл үзүүл.
• Хүүхдийн харилцаатай холбогдох ямар нэг асуудал гарвал хүүхдээ өмөөрч бусдаас бурууг хайлгүй, эхлээд өөрийнхөө хүүхдэдээ ханддаг хандлага, хүмүүжлийн арга барилыг эргэн хараарай.
URL:
