Бэлгийн замын халдварт өвчнүүдийн тухай

Бэлгийн замын халдварууд нь маш олон төрөл байдаг. Заавал бэлгийн хавьтлаар үүссэн ч биш, бусад төрлийн нянгаар үүсгэгдсэн бэлгийн замын халдварууд ч бас үүнд ордог. Элбэг тохиолдох зарим нэг халдварт өвчнүүдийн талаар:

1. Тэмбүү.
Энэ нь цэвэр өнгөний өвчин. Цайвар трепонемагаар үүсгэгдэнэ. Тэмбүү нь 15-р зууны үед анх бүртгэгдсэн юм. Үүсгэгч бие рүү нэвтэрсэн хэсэгт улаан, нойтон, өвдөлттэй яр гарна. Цаашид шархлаж, биед ханиад төст шинж илэрнэ. Шарх алга болсон ч цусанд орсон халдвар биед удаан хугацаанд өвчлөл үүсгэн, тархийг гэмтээх болон бусад олон хүндрэл үүсгэдэг (ялангуяа эхээс урагт халдвар дамжих үед хүүхэд амигүй төрөх нь элбэг тохиолдоно). Антибиотикоор эмчлэгдэнэ.

2. Заг хүйтэн.
Гонорей нь хамгийн их тархсан өнгөний өвчний тоонд ордог. Кофений үртэй төстэй гонококк гэдэг бактерээр үүсгэгддэг. Шээх үед өвдөж, халуу оргих, бэлэг эрхтэнээс хэвийн бус ялгадас гарах, хэвлийгээр өвдөх шинжүүд илэрдэг. Зарим тохиолдолд шинж тэмдэггүй (ялангуяа эмэгтэйчүүдэд) явагдах ч халдварыг тараасаар байдаг. Антибиотикоор эмчлэгдэнэ.

3. Өнгөний лимфогранулематоз.
Ази, Африкийн зарим оронд өргөн тархсан байдаг. Хламидийн онцгой ховор төрлөөр үүсгэгддэг. Зөөлөн яр өвчин. Энэ нь Диокрей-Крефтинг-Уннын стрептобацилл нэртэй үүсгэгчээр үүсгэгддэг. Тайландад хамгийн өргөн тархсан гэж үздэг.

4. Донованоз.
Халуун оронд их тархсан бөгөөд Донованы биенцэрээр үүсгэгддэг. Уг өвчний халдвартай хүнтэй бэлгийн хавьтал хийхэд 1-50 хувийн магадлалтайгаар халдвар авдаг. Ихэвчлэн халуун чийгтэй оронд илүүтэй тархсан байдаг ба цагаан хэрэглэлээр ч дамжиж халдварлаж болно. Шинж тэмдгийн хувьд эхлээд улаан өнгөтэй, хавтгай гадаргуутай, вандуйн хэмжээтэй гүвдрүү гарч аажим томорч шархална. Энэ нь махан улаан өнгөтэй барзгар гадаргуутай, ирмэг нь бага зэрэг өргөгдсөн,тэгш бус, өвчин эмзэглэлгүй зүйл тэмтрэгдэнэ. Эмчилгээнд сульфаниламидын бэлдмэлүүд юм уу антибиотикуудыг 3-4 долоо хоногийн турш хэрэглэнэ.

5. Хламидоз.
Хамгийн түгээмэл тархсан бэлгийн халдвар. Эсийн дотор шимэгчлэгч хламидигээр үүсгэгддэг. Шээх үед өвдөж, халуу оргих, бэлэг эрхтэнээс хэвийн бус ялгадас гарах. Гэхдээ ихэнх тохиолдолд, ялангуяа эмэгтэйчүүдэд шинж тэмдэг илэрдэггүй. Гэсэн хэдий ч халдвар тараасаар байдаг аюултай. Антибиотикоор эмчлэгдэнэ.

6. Микоплазмоз.
Энэ нь хярзанд байрлах бактери, мөөгөнцөр, вирус зэрэг бичил биетнүүд дундаас үүсгэгддэг. Зарим мэргэжилтнүүд тодорхой нөхцөлд бусад бичил биетнүүдтэй хавсарч үрэвсэлт өвчнийг үүсгэдэг нөхцөлт эмгэг төрөгчид гэж үздэг.

7. Цитомегаловирус -ын халдвар.
1956 онд нээгдсэн. Уг өвчин ихэвчлэн шинж тэмдэггүй явагдах ба дархлаа суларсан хүмүүст халуурч толгой өвдөн илэрдэг. Өөрөөр хэлвэл халдвар авсан ч дархлаа сайтай бол өвдөхгүй, шинж тэмдэг илрэхгүй, вирусын тээгч болно. Цитомегаловирус нь хүний эсэнд нэг л орсон л бол тэндээ үүрд үлддэг ба бүрэн эмчлэх боломжгүй. Харин дархлаа сайжруулдаг бүх л цогц бэлдмэлүүд, түүнчлэн вирусын үржлийг дарангуйлдаг интерфероны бэлдмэлүүд хэрэглэдэг.

8. Трихомониаз.
Шилбүүртэй лийр хэлбэрийн үтрээний трихомонад гэгч эгэл биетнээр үүсгэгддэг. Ихэвчлэн үтрээгээр хийгдсэн бэлгийн хавьтлын үед халдварладаг. Үтрээнээс цайвар өнгөтэй хөөсөрхөг шингэн ялгарах /трихомониазын үед ялгадас нь муудсан загасны үнэртэй/, гадна бэлэг эрхтэн улайж хавдах, загатнах, хорсох мэдрэмж төрөх, секс хийхэд бэрхшээлтэй болох зэрэг шинж тэмдэг илэрнэ.Мөн л антибиотикоор илааршина, эмчилгээг эмчийн заавраар хийж, дуустал нь сексээс татгалзах хэрэгтэй.

9. Кандидоз. /мөөгөнцөр/
Энэ өвчин нь гурил эсгэх хөрөнгөтэй төстэй, нөхцөлт эмгэг төрөгч мөөгөнцрөөр үүсгэгдэнэ. Шинж тэмдгийн хувьд үтрээнээс их хэмжээний цагаан, өтгөвтөр тараг шиг шингэн гарч, их хэмжээгээр загатнаж илэрнэ. Үүнийг мөөгөнцөрийн антибиотик эмээр эмчилнэ.

10. Гарднереллез.
Үтрээний хэвийн бичил орчин өөрчлөгдсөн үед гарднереллын төрлийн бактерүүд ихээр үржиснээр үүсдэг. Бэлгийн хавьтагчаа олон сольдог эмэгтэйчүүд энэ өвчөөр хамгийн их өвддөг. Мөн үтрээний бургуй, их хэмжээний антибиотик, үр тогтолтын эсрэг ерөндөг, үтрээний лаа лаа зэргийг хэрэглэх үед үтрээний бичил орчны тэнцвэр алдагдсанаас үүсч болзошгүй юм. Мөн дааврын түвшин алдагдах, дархлаа буурах, ядаргаанд орох үед бактерийн идэвхжил өсдөг. Антибиотикоор

11. Бэлгийн герпес /хомхой/
Бэлэг эрхтний ойролцоо шарх гарах ба энэ нь өвдөлт, загатнаа ихтэй байдаг. Шинж тэмдэг арилсан ч вирус биед үлдэж халдвар тараасаар байдаг. Вирусын эсрэг эмчилгээ нь илэрч буй шинж тэмдгийг арилгадаг ч бүрэн эмчилдэггүй. Энэ өвчний халдварыг нь бүх төрлийн бэлгийн хавьтал болон жорлонгийн суултуур зэрэг халдвартай газраас авах аюултай байдаг.

12. Гепатит В
Ядрах, сульдах, дотор муухайрах, бөөлжих, халуурах, нүд шарлах, хэвлийгээр өвдөх, өтгөн хүрэн өнгөтэй шээх. Амрах, эрүүл хоолны дэглэм барих, вирусын эсрэг эмчилгээ хийдэг.

13. ДОХ-ын халдвар. Дархлалын Олдмол Дутагдлын Хам шинж (ДОХ)ийг үүсгэнэ.
Бэлгийн замын халдварууд нь бэлгийн хавьтлын үед халдварладаг. Хавьталт ам, шулуун гэдэс, бэлиг эрхтэн гээд ямар замаар хийгдэснээс огт хамаардаггүй. Иймд бэлгэвч, уусмал, тос зэрэг аюулгүй сексэд шаардлагатай арга хэмжээг заавал авч байх шаардлагатай.

БЗХӨ-н нийтлэг шинж тэмдгүүд
Дараах шинж тэмдэг илэрсэн тохиолдолд бэлгийн халдвар авсан байх эрсдэл өндөр учир мэргэжлийн эмчид заавал үзүүлж, зөвлөгөө авах шаардлагатай.
1. Бэлэг эрхтнээс хэвийн бус ялгадас гарах. Идээ гарах
2. Гадна бэлэг эрхтэн загатнах, хорсох.
3. Шээхэд өвдөх, ойр ойрхон шээх.
4. Хэвлийн доод хэсгээр эвгүй оргих.
5. Бэлгийн харьцааны үед өвдөх.
6. Арьс болон салст бүрхэвчин дээр тууралт, цэврүү, шархлаа гарах.
7. Тунгалагын булчирхай томрох. Булчирхай цочих.
Бэлгийн замын халдварууд нь янз бүрийн дотор эрхтэнийн үрэвсэл, үргүйдэл, хорт хавдар зэрэг өөр өөрийн хүндрэлүүдтэй.

Оношлогоо
Өвчний тохирсон онош болон шалтгааныг туршлагатай эмч л хэлнэ. Бэлиг эрхтэнг хараад онош тавихад дутагдалтай бол халдвараас шинжилгээнд авна, үүнд: үтрээний арчдас, наалдцын шинжилгээ (гадна бэлиг эрхтний наалдац). цусанд ВИЧ ба RW хийнэ.

Эмчилгээ
Эмч эмчилгээг халдварын төрлөөс хамаарч сонгоно. Бэлгийн бүх хавьтагчдыг эмчилнэ. Үгүй бол эмчлэгдэхгүй. Эмчилгээний үед бэлгийн хавьтал хийхийг хорьдогч хийх бол бэлгэвч хэрэглэнэ.