Хойд эцгийнхээ эхнэр болсон түүх /Өгүүллэг/

4149

Чимээгvй байх нь аюултай юу. Зовлонт амьдралтай учраас л би амаа vдvvлсэн юм шиг 40 жилийг vджээ. Хачин их ганцаардалд хvлэгдэж явсаар саяхнаас л сэтгэлд минь багахан хуй салхи эргэлдэх боллоо. Дээр vеийн хvмvvс их жудагтай байжээ гэж ярихад намайг хачин их харанхуй нємєрдєг. Энэ vгний цаана миний ил хэрнээ “нууц” амьдрал оршдог учраас. Одоогоос 40 орчим жилийн ємнє би ээжийнхээ залуу насны адармаатай дурлалын гэрч болж хойд эцгийнхээ гэрт очсон намрыг бvдэгхэн санадаг юм. Ээж маань тэр vед єндєр гоолиг сайхан эмэгтэй байсан. Би ч ээжийгээ євчсєн юм шиг дуурайсан. Долоон дvv дагуулсан эгчид хийхгvй ажил гэж vгvй. Гэрээ цэвэрлэнэ, дvv нараа асарна, хичээлийг нь давтуулна, хоол, унд бэлтгэнэ гээд ээжийг байхгvйд бараг л бvх ажлыг нь “орлоно”. Их ажилд нухлагддаг ч найзуудаасаа илvv жаргалтай єсч буй намайг тєрсєн эцэг шиг минь хайрлан эрхлvvлдэг тvvнийг бурханаас заяасан сайн эцэг гэж боддог байв. Хvн бvрээс намайг харамлана, хайрлана. Дvv нарт маань аав ширvvлнэ гэж аймаар. Чихэр, печень, эрээн даавуун даашинз гээд ховор, гоё зvйлийг том охиндоо гэж ирээд л авчирч єгнє. Тээврийн жолооч аав маань олон хоног, сараар жолоо мушгиж ирээд надаар шар усаа тараалгах дуртайсан.

Би ажилдаа гаршиж гурил зуурч, элдэж байгаа юм шиг аавын хатуу биеийг жижигхэн гараа євдтєл базна, нухна. Ээж маань ноомой, аавын хэлснээр л гэлдэрнэ. Манайх гэдэг айл аймгийн тєвд суурьшсан. Євєєгєєс дамжиж ирсэн их найман ханатай гэрт олуулаа суудаг. Задласан шопрот шиг манайхан гэртээ жирийтэл зулж унтдагсан. Намайг наймдугаар анги тєгсєх жил бvх зvйл орвонгоороо эргэлээ. Тэр єглєє ээж ажилчдын хоол хийхээр vvр цайнгуут л босч явсан. Аав тээвэрт яваад vvрээр ирсэн бололтой толгой дээгvvрээ хєнжлєє хєдрєєстэй. Улсын шалгалтын билетээ уншиж байгаад нам унтчихжээ. Нэг сэрэхнээ аав аахилж би тэсэхийн аргагvй євдєлтийг л мэдэрсэн…

Тэр єдрєєс хойш аав амнаасаа миний тухай vг унагах бvртээ магтаал урсгана. Тээвэрт яваад ирэх бvртээ жаал жаалхан зvйлээр хуурна. Аавыгаа бурхан шиг шvтэж єссєн миний зовлон юу гэдгийг тэр vед ер тааж чадаагvй. Аав бид хоёрын нууц л гэж бодохоос цааш сэтгэхэд аймаар. Ядаж л ээжийн ємнє томоос том гэмтэй гэсэн бодол намайг шаналгана. Өнөөх явдлыг эрээн авдрын мухарт хийгээд цоожилчихов. Хорвоогийн эрээн барааны талаар элдэв зєвлєгєє єгєх хvнгvй тул хойд эцгийнхээ vгэнд хvлэгчдихсэн. Олон дvv дагуулсан хvн дээд сургууль гэж томроод ч яах вэ. Амьдралын эрхээр есдvгээр ангид ч сураагvй. Ээжийгээ дагаж цайны газарт аяга таааг угааснаар эцэг эхдээ нэмэртэй том хvн болчихлоо гэж бодож явтал хойд эцгээсээ жирэмсэлж гайтав. Том хvмvvсийн “амьдрал”-д хєл тавьж буйгаа ч мэдээгvй. Энэ бас л аав бид хоёрын нууц.
Залуу, “нууц” эхнэрээсээ тєрсєн хvvд маань аав ухаанаа тавина. Бага дvv маань ой хvрч байхад би ээжтэйгээ зэрэгцэн хvvхэд тєрvvлээд нэг хэсэгтэй л айлын авгай нарын амны зугаа болоодохов. Тэр vед vеийнхнээсээ их л ичиж байсан санагддаг юм. Ээж ч битvvхэн баяртай харагдсан. Дагавар охин нь гэртээ эцэггvй хvvхэд тєрvvлж байхад ингэж сайн хандах хvн ховор шvv гэж аавыг ємгєєлнє. Бидний нууц харилцаа нэг л мэдэхэд тэрэг дугуй хоёр шиг эвэлчихжээ. Ээж энэ тухай мэдвэл амьдрал орвонгоороо эргэнэ гэж бодохоос тvнэр харанхуйд ганцаараа яваа юм шиг тvгшvvртэй. Учир мэдэхгvй байхдаа тvvний євєрт орж амьдралын далайд хєл алдсан болохоор єєр очих газаргvйдсэн нь миний алдааг хаацайлна. Хvv маань зургаан нас хvрдэг жил гэрт бєєн хэрvvл болж, аав ээж хоёрын их зодооноор єндєрлєв. Би айсандаа тэр vед хvvгээ аваад зугтчихсан. Уулын сvvдэр газарт унасан хойно харихад аав ээжийг хэвтэрт ортол зодсондоо ч юм уу, намайг хараад “миний охин” гээд л хошуу дэвсэн гvйх болсон. Дvv нар маань яг л аавын хэлснийг хичээнгvйлэн гvйцэлдvvлж, хоол горьдсон гєлєг шиг ємнє нь шарвалзана.
Тэд хоорондоо дохио зангаагаар ярилцах хэрнээ их л хилэнтэй царайлан миний хэлснийг хvн гэж ер тоох биш. Эрэгтэй дvv маань аавд булуу болтлоо зодуулж гэрээсээ явсан байв. “Ухаантай, даруухан дvv маань их л том гэм хийж дээ. Гэртээ хурдан ирээсэй. Аавын уур гарахгvй бол…” гэж залбирч суутал “Танай ангийнхан орой уулзая” гэнээ гэж ааштай охин дvv маань зар тараав. Ангийнхан бvгд л сайхан ажил тєрєл хийж, зарим нь их сургуулиа тєгсєх цаг нь болжээ. Тэд хотын гоё, ганган залуус болчихоод намайг тоож уулздаг юм байна аа гэж бодоод хvvхдээ эртхэн унтуулчихаад ангийнхныхаа барааг харахаар явлаа. Бvvдгэр гэрэлтэй єрєєнд тэд цуглачихсан хэдийнэ дуу, шуу болчихжээ. Оройтож очсон намайг хатуу vгээр дайрах нь юу ч биш. Ингэж, тэгж хvмvvстэй хэдэн vг сольж, байцаагдаж байтал манай ангийн “хамар дороо хагархай” хочит галзуу шар охин “Танай аавын талаар аймгаар нэг цуу тарлаа. Та хоёр одоо боль за” гэв. Би нvvр хийх газаргvй болж ээрч байх зуурт Туяа бидний гэр бvлийн “нууц” тvvхийг 21 цагаан лонх тоолж байгаа юм шиг дуржигнатал єгvvлчихэв. Би гарч гvйсээр гэрийнхээ ханшаны хаалганд тулаад ирчихжээ. Миний ил хэрнээ “нууц” амьдралыг илчилсэнд нь би гомдохгvй. Хэзээний л надад атаархдаг, арсалдаад байдаг болохоороо тэр зангаа л гаргаж байгаа байх. Ядаж байхад хажуугаар нь уулын чинээ харыг туулайн чинээ болгож давсалчих юмаа.
Аавтай муухайгаар нэр холбогдсон дvvгээ харахад нэг л гунигтай. Эршvvд, дайчин, хєгжилтэй хvvхэд шиг зан нь vгvй болж хэлгvй юм шиг явдаг болсон. Намайг бодвол аравдугаар анги тєгсєх гэж байгаа. Их сургуульд орно гэж том зорилго ємнєє тавьсан, vерхдэг хєвгvvнтэй. Тийм болохоор арай ч vгvй биз гэсэн миний бодлыг ээж таасан юм шиг “Цаад аав чинь арай чамайг татаж чангаадаг юм биш биз. Хэрэв тэгвэл хэлээрэй. Муу хєгшин ухна чинь тєрсєн охиноо хєндєж байгаа юм чинь миний охиныг яаж ч мэднэ шvv” гэдэг байгаа. Євс цухуйнгуут манайхан хєдєє айлд тавьсан хэдэн ямаагаа самнахаар явдаг билээ. Тэр жил ээж ажил ихтэй, хvvг маань харах хvнгvй гээд аав Дарьжавыг дагуулан явсан. Авга эгчийнд очингоо ямаа самнах тэр хоёрыг хэн муугаар бодохов дээ. “Аравдугаар анги тєгсєх гэж байгаа миний охинд хvмvvс ноолуур єгєх байлгvй” гэж аав тvvнийг хєєргєн авч явсан байв. Тэд грамм ноолуур ч vгvй гэртээ ирж бєєн хэрvvл зодоон болсон нь ийм нарийн учиртай байна. Дvv маань угийн сэргэлэн тул над шиг дуугvй єнгєрсєнгvй, аавын булай явдлыг хэрvvл, зодоон болгож санаа нь амарсан. “Тvvнээс цаашлая гэхээр ээжийгээ, дvv нараа єрєвдєєд байх юм” гэж хэлсэн нь одоо ч миний сэтгэлээс гардаггvй юм. Ийм л муухай хойд эцэгтэйгээ би “аав, миний охин” гэж дуудалцан 40 гаруй жил “нууцаар” амьдарсан. Би одоо яах ёстой юм бол?
Том хvv маань одоо их сургуульд элсэх гэж байна. Тєрсєн цагаасаа хойш аавынд л єнжиж дархлагдсан “эрх шар” болсон. Охин маань нэг ой хvрсний дараа ээж бидний явдлыг мэдэж гэрт бvтэн эд vлдэлгvй шидэж, бухимдал нь их хэрvvл, зодооноор єндєрлєв. Одоо надад хэн ч байхгvй хоёр хvvхэд маань эцэг амьтай. Тэр явдлаас хойш ээж дvv нарыг маань дагуулан хот бараадсан. Аав ч хэсэгтээ гайхаж байгаад дагаад явахад би ганц охинтойгоо vлдсэн. Хоёр гэртэй юм шиг хот хєдєєгийн хооронд аав гуларсаар л.
Тvvнээс єєр эр хvн надад хэзээ ч байгаагvй. Хvvхэд байхад минь хэнтэй ч vерхэхийг зєвшєєрдєггvй харгис эцэгтэйн ачаар эр хvний тухай муухай тєсєєлєлтэй болсон. Ганц нэг залуустай уулзахыг vзэхгvй, цухалдана. Утгагvй амьдрал, хардалт аавынх хот руу нvvснээр тєгсєв. Тэр vед л би энэ бvхнийг эргэцvvлэн бодох тэнхэлтэй болсон. Би ээж, дvv нарынхаа ємнє том гэмтэй. Над шиг амьдралыг охин дvv нар минь дахин бvv туулаг гэхдээ аавд булуу болтол зодуулж байсан дvv маань хvсч, тэмvvлж байж цагдаа болсон. Тvvний хамгаалалтаар би одоо яах ч билээ. Нэгэнт л єнгєрсєн хvн. Гэхдээ л би дvv нартаа эгч шиг нь, ээждээ охин нь байж чадаагvй булай эмэгтэй. Одооны залуус хэцvv, дээр vеийн хvмvvс их жудагтай байжээ гэж худал vг шvv.

Гивлүүрт салхин


URL:

Сэтгэгдэл бичих