Б.Бямбаа: Аав

Өнөөдөр таксинд сууж яваад хоёр танихгүй охины яриаг санаандгүй сонслоо. “Аав байнга архи уух юм ядаргаатай, одоо бүр хамт байхаас ичиж байна” гэж ярих охины үгийг сонсоод түүнд өөрийн эрхгүй атаархах сэтгэл төрсөн юм! Мөн ийм нэгэн бодол орж ирэв. Хүний амьдрал эрээнтэй бараантай, уулын мод урттай богинотой байдаг шиг аав гэдэг хүн хүн болгонд ижил төрөхгүй, гэхдээ аав гэдэг хүн архичин байна уу, алба тушаалтан босс байна уу гэдэг нь огт хамаагүй хажууд байх сүр бараа нь л бидэнд эрдэм, эсвэл алдаа оноог дэнслэх гол утга учир нь болох юм болов уу гэж бодох юм. Би уг нь тэр хүнийг аавдаа хайргүй гэж бодохгүй байна. Гэхдээ л хэлсэн үг нь үнэхээрийн инээдтэй санагдаж билээ. Яахав дээ хөөрхий аав нь саарал амьдралын нугачаанд арга аашаан барахдаа бор дарстай сэтгэлээ хуваалцаж яваа хүн ч юм билүү. Энэ талаар нь сэтгэл гаргаж ярилцаж үзсэн үү гэвэл бас бүрхэг л хариулт сонсох байх. Би гэхдээ энд хэн нэгэн цэцэн ухаантан болж хэн нэгний архи уух уухгүйг шүүн тунгаах гэсэнгүй, зүгээр л тэр мөчид юуг чин сэтгэлээсээ бодсоныг бас бодож явдгаа л бичье гэж бодлоо. Энэ бодол минь та бүхэнд ямрыг мэдэхгүй ч миний хувьд хамгийн үнэтэй боловч хэзээ ч биелэшгүй бодол юм.
Яг одоогоос 10 жилийн өмнө нэг сайхан нартай өдөр байсан санагдана, ээж дүү нартайгаа гэрээ цэвэрлээд хувцас хунараа угаангаа алс хол хүний нутагт наймаа хийхээр явсан аавынхаа талаар ярилцан байтал гаднаас аавын минь ах дүү нар бөөнөөрөө ороод ирэх нь тэр. Юу болоод байгааг би сайн ойлгоогүй ч, энэ дүр зургийг харсан ээж минь юу юугүй уйлаад эхэлсэн нь амьдралых нь нэг хэсэг түүнээс үүрд холдон одсон хэрэг байлаа. Аав минь хүний нутагт явж байгаад бусдад хорлогдон өөд болсон байсан юм. Би энэ үлгэр шиг зүйлийн тухай мэдээд 30 орчим минут дуугүй суусны эцэст үлгэр биш бодит байдал гэдгийг нь ойлгож билээ. Тэр л мөчөөс хойш надад нэг биелэгдэшгүй мөрөөдөл бий болсон юм. Анхандаа би бурхнаас аавыг минь эргүүлээд өгөөч гэж гуйдаг байлаа. Арай хожим нь аавын минь сүнс надтай ирээд уулзах болов уу гэж горьдон харанхуй болох үеэр өрөөндөө ганцаараа гэрлээ унтраагаад сууж ч үзсэн бүтээгүй. Хүн өөд болохдоо тэнгэрт оддог юм гэдгийг сонсоод тэнгэрт түгэх оддыг харан уйлдаг байлаа. Одоо бодоход жоохон байж дээ. Гэхдээ ингэж уйлахад минь цаанаа л нэг дотор онгойгоод өег болсон юм шиг л санагддаг байж билээ. Магадгүй тэнгэрт түгэх оддыг харах дуртай болсон шалтгаан минь энэ байж болох юм. Ингэж элдвийг оролдож явах хойгуур аль хэдийнэ 10 жил хажуугаар өнгөрчээ.
Одоо бол энэ бүх үйлдэл минь бүтэхгүй гэдгийг эрх биш ойлгосон би арай л өөр зүйлийг ид шиднээс хүсдэг болсон. Хэрэв ид шид гэж байдаг бол аавыг минь надад эргүүлээд өгөөч гэж даварсан зүйл гуйхгүй ээ. Харин аавыг минь хэдхэн хором согтуу байдалтай зээлчих, би зүгээр л үүрээд хэсэг алхмаар байна гэж хүсэх байсан. Учир нь эр өсөж эсгий сунахын хирээр аавдаа хэр том болсоноо харуулах гэсэн товчхон хүсэл маань юм. Заримдаа шөнө унтахынхаа өмнө элдвийг мөрөөдөх завсар хэрвээ аав маань амьд байсан бол, аль нэг найзындаа очоод архи уугаасай, тэгээд согтохоор нь үүрээд харих юм сан гэж мөрөөддөг байж билээ. Аль эсвэл ухамсарын гурван шанаа авах юмсан ч гэж мөрөөднө. Хааяа энэ тухай бодохоор л нэг л сайхан бахархал төрмөөр ч юм шиг санагддаг сан.
Даанч хэзээ ч биелэгдэшгүй мөрөөдөл болхоор дэмий л сэтгэлээ баясгана. Хайртай аавыгаа алдсан хүн болгон л ингэж боддог байх гэж бодож байна. Өнөөдөр тааралдсан тэр охиныг хэрвээ таньдаг байсан бол согтуу ч гэсэн аавтайгаа байгаа чи азтай хүн юм. Аавыгаа архичин ч бай гуйлгачин ч бай аль эсвэл өвчтэй байг хамаагүй хамгийн гол нь амьд сэрүүн цагт нь хайрлаарай л гэж хэлэх байсан. Арга ядсан үедээ хүн “аавыгаа согтуу байхад нь үүрээд хэд алхах минь яав даа” гэж харамсдаг юм даа гэж хэлэх байсан. Даанч танихгүй болохоор энэ солиорчихож гэж бодох биз. Тиймээс таньдаг найз нар минь ээ мөн миний биелэгдэшгүй мөрөөдлийг минь уншсан хэн боловч 3 сарын 18-аар аавыгаа тасартал нь уулгаад нэг сайн үүрээд алхаад аваарай дараа нь эргээд дурсахад амьдралд тэрнээс илүү аз жаргал гэж байхгүй шүү гэж баттай хэлэх байна. Жор мэддэг лам биш зовлон үзсэн чавганц(би) хэлж байна