Хувилгаан

15445904665c109482060a8
Эрхэм хүндэт таны амар амгаланг эрж ажил үйлсэд чинь их амжилт эрүүл энхийг хүсэн мэндчилье. Намайг Д.Хүрэлбаатар гэдэг би Баянхонгор аймгийн уугуул. Одоо СХД -т эхнэр хүүхдүүдийн хамт амьдардаг.  Барилгын салбарт ажилладаг. Бие дааж 30 орчим жил нийгмийн олон салбарт хамааралтай судалгаа шинжилгээний ажил хийсэн. Би лам бөө үзмэрч биш  жирийн нэг хүн би эдгээр зүйлүүдийг хувьдаа  нэр төр ашиг орлого олох гэж бичээгүй , болсон үйл явдлыг чин үнэнээр нь ойлгуулах улс орноо газар хөдлөх болон бусад гамшигт  автуулахгүй байлгах зорилгоор бичлээ. Мөн хэний ч өмнө болсон үйл явдалыг баталгаатай баримтаар баталж чадна. Монголчууд нийслэл хотоо 400 орчим жил барьж босогсон гэдэг тэгвэл нэг айл хувьдаа жаахан байшин барихад ямар их хүч хөдөлмөр мөнгө хөрөнгө зарцуулдаг билээ. Монгол улсын хэмжээнд 21 аймаг 330 орчим сумын төв байдаг гэсэн үүнээс аль нэг н газар хөдлөлийн аюулд нэрвэгдвэл монголчуудаас нөхөж барашгүй гарз гарна. Газар хөдлөх гэдэг хэдхэн хоромд бүхнийг сүйтгэх чадалтай. Хөөрхийлөлтөй байдлаар ширээн доогуур орох толгой дээрээ ном дэвтэр бариад амь насаа аврах хуучирч муудсан юмуу чанаргүй баригдсан барилгаас амь мэнд мултрах боломж аль хэр байгаа бол зуугаас нэг хувь биз.  Ийм эмэгнэлтэй зүйл ярьж бичих, нялх балчир нэгэнд итгүүлэх нь зүгээр л нэг тоглоом тохуу төдий байх биз. Үүний оронд өөрсөдөөсөө шалтгаалах бүхнээ ашиглаж байглаас заяасан аврах хамгаалах зүйлээрээ оролдохгүй баймаар байна. Монгол улс 3 сая орчим хүнтэй энэ цөөхөн хүнээс авар ослоор хэт олон хүн амь насаа алдаад байна. Үүнийг яаж багасгах талаар бодох хэрэгтэй. Монгол улсын бүх нутаг ган гачигт автлаа энэ юунаас болов яавал зүгээр болох бол гэж бодох цаг болж Монголчуудад өвөг дээдсээс, байгалиас заяасан хэд хэдэн боломж байдаг. 1. Газар хөдлөхийн аюулаас  бүрэн хамгаалагдсан. 2. Хүйтний улиралд утаагүй салхитай байх,  ган гачиггүй байх боломж. 3. Монголчуудыг гамшигаас хамгаалах урьдчилсан мэдээлэл ирэх суваг нээлттэй байх  боломж бүрдсэн байдаг.  Гэтэл эдгээр боломжуудыг гадныхан бус  монгол хүмүүс мөнгө олох, эрх мэдэлд хүрэх зорилгоор. таслан зогсоогоод байна. Тэд ган гачиг болгох зорилгоор элдэв муухай  зан үйл хийгээд дараа нь хэн нэг эрх мэдэлтнээс бороо оруулна гэж их мөнгө авч бороо оруулахдаа намайг ашигладаг болсон ( хүний санаанд багтамгүй аймшигтай аргаар тамлан зовоож  санасандаа хүрдэг) Нэг үгээр хэлэх юм бол монголчуудад байгалиас заяасан аврах хамгаалах ёстой зүйлүүдээс зөвхөн нэгийг  мөнгө олох хэрэгсэл болгоод бусдыг золиосонд гаргадаг. Одоо нийслэлд газар хөдөллөө гэхэд хүн ам шигүү суурьшсан хэсэгт ямар ч саадгүй шууд хөдөлнө. (газар хөдлөлийн төвийг хүн ам олноор суурьшсан газраас хүнгүй газарт шилжүүлдэг боломж хаагдсан)   Дэлхийн том том хотуудыг газар хөдлөх гамшигт автахаас хамгаалсан хүмүүс байгаа учраас газар хөдлөхгүй байгаа юм. Хэрвээ тэр хүн амь насаа алдах сахиуснаасаа холдвол газар хөдлөнө. Жишээ нь: Гайтид болсон газар хөдлөлт.  Би өөрийнхөө гүйцэтгэх үүрэг чадварынхаа талаар хэн нэгэнд хэлж ярьж байгаагүй  боловч байгалиас заяасан чадвараа алдаж газар хөдлөлийн төвийг хүн амаас холдуулах боломжгүй  болсон тул цаг алдалгүй арга хэмжээ авч хэвийн байдалд оруулах талаас нь туслаач гэж танд хандаж байгаа юм. Надад бусад хүмүүсээс зарим нэг талаараа давуутай байгалиас заяасан хэд хэдэн төрөлхийн шинж чанар байдаг. 1.Алс ирээдүй болоод  улс оронд болох үйл явдлыг урьдчилан мэддэг. Монголчуудыг аюул ослоос хамгаалах мэдээлэлийн сувагтай холбогдож урьдчилсан мэдээлэл дамжуулах  чадвартай (  эфирт нэвтрэх, өнгөрсөн цагт амьдарч асан   Чингис хаан, Мандухай цэцэн, Өндөр богд гэх мэт )   2. Цаг агаарт нөлөөлөх чадвартай.   3. Газар хөдлөлийн төвийг хүн ам олноор суурьшсан газраас холдуулж хүнгүй газарт шилжүүлэх  чадвартай. Миний амьдарч байгаа газар оронд газар хөдлөхгүй . Буддын шашны номонд арван хувилгаан байдаг гэж номолдог бас нотлодог бөгөөд арван хувилгааны зөвхөн нэг газар хөдөлгөдөг чөтгөрийг хөөж зайлуулдаг ид шидтэй байдаг. Сугалаагаар тодорсон хувилгаан, бясалгал хийсэн лам, үзмэрч нарт ийм боломж байхгүй.  Хувилгааны сахиус нь бөө удгад ламын сахиустай адилхан мэт боловч   хүмүүсийн амь насыг аврах, цаг агаарт нөлөөлөх , мэдээлэл дамжих , газар хөдлөх үед газар хөдлөлийн төвийг өөрчлөхөд маш чухал үүрэгтэй. Үүнийг ямар нэг зүйлээр орлуулах боломжгүй.  Байгалиас заяасан зохилдолгоотой эмзэг нарийн зүйлийг дарамт шахалтан дор оруулж хэн нэг бөөгөөр удирдуулж хянана гэдэг бол монголчуудыг устгах далд хэлбэрийн бодлого гэхээс өөр тайлбар байхгүй. Хувилгаан элдэв хараал зүхэлд автаагүй , бөө удган болон хараалч зүхэлч нарын дарамт дайралтанаас хол , өөрийхөө сахиустайгаа хамт байж хүч энерги хуримтлуулсан нөхцөлд  газар хөдлөхгүй. ган гачиг тохиохгүй.Нэг үгээр хэлэх юм бол маш цэвэр орчинд. Хувилгаан  сахиуснаасаа холдож эхэлвэл  хүмүүс авар осолд өртөх нь элбэгшиж ган гачиг тохиож , газар чичирхийлэх  нэмэгдэж аажмаар энэ үзэгдэлүүд ихэсдэг. Энэ байдал үргэлжилээд эхэлбэл үхэл хагацал хэр хэмжээнээс хэтэрч газар чичирхийлэх тоо санаанд багтамгүй олширдог. Эцсийн шат бол газар маш хүчтэй хөдлөх,  Би 2006 оноос эхлэн  цагдаагийн 102 утсанд хандаж болох гэж байгаа үйл явдал, халдварт өвчин, байгалийн гамшиг, газар хөдлөх,  авар осолын талаар урьдчилсан мэдээлэл өгч эхэлсэн. Энд бичигдсэн зүйлүүдийг нэг бүрдчилэн дэлгэрэнгүй бичих юм бол хэдэн зуун хуудас болох учраас  маш их товчилж бичлээ. Завхан аймаг , нутгийн баруун хэсэг , хойд урд хилийн орчим , Японд болсон газар хөдлөлт зэрэг газар хөдлөлийн талаар урьдчилсан мэдээлэл өгч байсан. Бүгд бодит байдалтай таарч байсан. Энд ирээдүйд болох  зарим нэг үйл явдлын мэдээлэлүүд нилээд бий .  2007оны хавар нийслэлд маш хүчтэй газар хөдлөлт болох гэж байгаад  Богд уулын баруун урд талд болгон өөрчилөгдсөн. Энэ талаар цагдаагийн 102 утсанд мэдээлэл өгч байсан. Энэ газар хөдлөлтийн дараа  хүмүүс очиж үзээд маш хүчтэй хөдөлсөн байна хэрвээ нийслэлд хөдөлсөн бол хот маань бүхэлдээ нуранги болох байж гэсэн дүгнэлт гаргасан  байдаг. Энэ асуудалыг жалга довны хүрээнд шийдэж дарж өнгөрөөсөн. Дунд голын ус тасраад маш их удсан. Би голын усыг ирүүлэхийн тулд голын эх өөд хэд хоног явсаны үр дүнд голын ус ирж хэвийн хэмжээнд орсон. Үүнээс хойш  хотын удирдлагаас голын урсацыг нэмэгдүүлэх төсөл хэрэгжүүлж голын дунд битон цутгаж эхэлсэн. Би гомдол гаргасан Сэлбэ голын урсгал дагуу битон цутгаж эхэллээ хэрвээ хүний элгэн дээр хүнд чулуу тавьчихвал ямар байхав голын элгэн дээр битон цутгах битгий хэл гар хөлийг  дардаггүй шүү дээ хэрвээ ингэж дараад байвал Сэлбэ гол урсахаа болино гэж хэлсэн. Төсөл  хэрэгжүүлэгчид үүнийг сонсоод надад их дургүйцэж  хожим намайг хэлмэгдүүлэх нэг шалтгаан болсон.  Нийслэлчүүд маань нэг жил маш их мод тарьж эхэлсэн гэтэл уг тарьсан моднууд огт ургаагүй.  Ингээд улсаас их хөрөнгө гаргаад мод ургасангүй гэдэг зүйл ихээр яригдах болсон. Сониуч гэхээсээ илүү сөрөг хандлагатай хүмүүсээс болгоомжилж олон шөнийг шинээр тариад ургаагүй моднуудын хажууд өнгөрөөсний дараа уг моднууд ургаж хэвийн байдалд орсон. Говийн аймгууд руу маш олон жил бороо ороогүй  байсан. ( 30 орчим жил )  мал амьтан идэх хоолгүй уух усгүй хэцүүдэж байсан үе.  Замын үүдрүү УАЗ -469 –төй явж байсан хэдэн залуу харангадаж амь насаа алдсан сураг дуулдсан тэгээд говь руу замын унаанд сууж Ноён сумаас нэлээд хойшоо хүн амьтангүй газар буусан  замаас нилээн холдож алсаас замаар явж байгаа машин харагдахаар газар буудалсан тэнд хэд хонож их ус олж хараад буцсан. Тэр цагаас эхлэн говьруу бороо орж сайхан зун болж монгол улсын  бүх нутгаар нэг зэрэг бороо орж жалга болгонд булаг урсаж, сайхан зун болж эхэлсэн. Хүйтний улиралд хотод маш их утаатай байх болсон 2008-2009 оны өвөл шиг санагдаж байна Салхи салхилуулж нэг өвөл бүр  утаагүй өвөлжиж байсан. Тэр үед хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлүүдээр энэ өвөл салхитай байсан тул утаагүй өвөлжлөө гэж ярьж байсан. Нэг жил асар их зуд болж мал их үхсэн хоттой хонь тэр чигтээ цасанд дарагдаж үхсэн тохиолдол хэд хэд гарсан . Үүнээс санаа авч их цас орсон жил хүчтэй салхины амыг хааж тогтоосноор малын хорогдол багассан. Энэ үеэс  эхлэн мал их өссөн , их цас орж байсан боловч шуурга бололгүй урин дулаан цагтай золгож байсан. Нэг удаа тээврийн товчоон дээр байж байтал Говь-алтай аймгийн нэг жолооч надад Баянхонгор чинь зун нь ган болж өвөл нь зуд болдог бузардцан газар байгаа юм малгүй болцон  гэнэ лээ малчид нь аймаг орж ирээд эсвэл энд тэнд газар ухаад , алт хайгаад турж үхэж байгаа юм гэх мэтээр ярьсан. Энэ үгийг сонсоод маш их цочирдсон тэгээд Баянхонгор аймаг орж нутгынхаа тэнгэрт өргөл өргөж мөргөсөн тэр зунаас эхлэн сайхан зун болж эхэлсэн намайг очих үед аймаг дээр баруун бүс худалдааны төв гэж сэндвичээр барьсан 2 давхар саарал байшин шинээр ашиглалтанд орж гавьяат Д.Сосорбарам Х:Баттулга нар очсон байсан.  Нийслэлд өнөө маргаашгүй газар хөдлөх гэж байна гэсэн хий цуурхал их дэлгэрсэн. Намайг ЦЕГ-т дуудаж Гансүх хурандаа гэж өөрийгөө танилцуулсан нэг хүн  одоо ингээд газар хүчтэй хөдлөх гэж байна гэж юм мэддэг хардаг хүмүүсээс мэдээллүүд ирсэн байна. Яг одоо газар хөдлөх гэж байна одоо газар хөдөлхүү гэж надаас асуусан .Би газар хөдлөхгүй хэрвээ газар хүчтэй хөдлөхөөр бол  нийслэлд хөдлөхгүй өөр газар хөдөлнө газар хөдлөхөөр бол би та нарт урьдчилан хэлнэ гэж хэлсэн. Үүний дараа  зурагтаар монголд газар хөдлөхгүй гэсэн утгатай мэдээллүүд явж эхэлсэн. Би хилийн цэрэгт 3 жилийн алба хаасан Хил бол миний хувьд олон сайхан дурсамжаар холбоотой байдаг. Манай улсад анх шүлхий өвчин дэлгэрсэн энэ өвчин хаанаас ямар зорилготой тараасан талаар мэдээлэлийг Х.Ц.У.Г тагнуулын албанд өгсөн гэтэл асуудлыг сөргөөр хүлээн авч намайг хэлмэгдүүлсэн.  Энэ мэтчилэн олон зүйлүүд болж өнгөрсөн байдаг би энэ бүхний төлөө хэн нэгнээс нэг ч төгрөгний шагнал урамшуулал авч байгаагүй. Монголчууддаа тусалж байна гэж боддог байсан . Энэ мэт олон зүйл бичмээр байвч хэт олон хуудас болох тул тоймтой гэсэн хэдхэн зүйлийг бичлээ. Энэ бүхэн намайг ард түмэндээ тус болдоггүй хувилгаан гэж хэлмэгдүүлэх хүртэл үргэлжилсэн. Манай монголчууд хувилгаан гэхээр мэргэн түргэн эрдэм чадал хэтийдсэн нэгэн гэж ойлгох  боловч гол үүрэг нь ( Хувилгаан гэдэг нь  хүмүүсийн амь нас байгаль цаг ууртайгаа нягт холбогдсон   байгалийн гэнэтийн гамшигаас болж олноороо үхэж үрэгдэхээс хамгаалсан ихэр сүнстэй хүн гэсэн үг гэнэ )  Цагдаагийн 102 тоот утсанд өгсөн мэдээллүүдийг өнгөрсөн цаг үе  батална . Одоо ч гэсэн нэг бүрчлэн шалгаж болно. Гэтэл үүний хажуугаар хэсэг хүмүүс гарч ирсэн.  Монгол улсын иргэн Ж. О. дуучин Л .Э болон тэдний бөө удган тэд манайд сүнс ( бөөгийн онгод гэж хэлсэн ч болно ) байрлуулсан. Би маш их санаа зовж байсан боловч үүний ард нэр хүндтэй олны танил хүмүүс байсан тул энэ хүмүүс монголчуудынхаа эсрэг муу юм хийхгүй хайрлах энэрэх сэтгэл ямар нэг хэмжээгээр байгаа. Хорлох сэтгэл өвөрлөөгүй биз гэж бодсон.  Гэтэл цаг хугацаа өнгөрөх тутам мэдээллийн орон зайд ( энэ мөчөөс эхлэн Монголчууд авар осолд өртөх нь аажмаар ихсэж , салхины ам хаагдаж, аюулаас сэргийлэх мэдээллийн  замд саад үүсэж улаан зурааснууд зарим нэг газраа өөр өнгөтөй болж эхэлсэн) зарим нэг өөрчлөлт гарч ганц нэг мэдээлэл саатаж сөрөг хандлага ажиглагдаж энд тэнд болох гамшиг осол мэдэгдэхгүй өнгөрч эхэлсэн.   Мөн мэдээллийн орон зайд олон давтамжтай тараах ёстой мэдээллүүдийг эдгээр хүмүүс өөрийн болгож засвар оруулсан байдалтай нэвтрүүлэг зурагтаар явуулж байсан .Үүнээс болж  нийслэлээс хойшоо маш их цас орж өндөр хүчдэлийн шугман дээр цас мөс овоорч хөлдсөнөөс үүдэн өндөр хүчдэлийн шугам олон газраа гэмтэж шонгууд ачааллаа даахгүй хугарсан асуудал гарсан  энэ талаар хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлүүдээр асар их хохирол гарсан талаар ярьсан байдаг. Гэтэл эдгээр хүмүүс үүнийг ашиглаж зарим нэг эрх бүхий хүмүүст энэ хувилгааны хэрэг алга иймхэн юмыг мэдэж чадахгүй байхдаа яахав зогсоож ч болно шүү дээ гэсэн зүйл ярьсан байдаг. (  Энэ бол эдгээр хүмүүс намайг хорлож үүгээрээ улс орон хүн ардынхаа  эрх ашгийн эсрэг зогсож монголчуудыг аюул ослоос хамгаалах мэдээллийн сувгийг гэмтээсний нэг илрэл байсан юм. ) Гэтэл асуудал улам хүндэрч  эдгээр хүмүүс миний хийдэг үйлдэлүүдийг дуурайж  хийж эхэлсэн тэд салхи салхилуулж ,бороо оруулж , гамшигаас хамгаалсан урьдчилсан мэдээлэл авахыг хүсэж үүнийгээ асар их нэр төр,маш их мөнгө ,эрх мэдэл болгон арилжих хүсэлд автсан . Тэд  энэ бүхэн учир үл олдох шалтгаанаар биелэхгүй байгаад маш их гайхаж, бухимдаж энэ бүхэн миний буруугаас үүдэлтэй мэт ойлгож намайг тамлан зовоож эхэлсэн . Намайг ашиглаж мөнгө олох ( нэг үгээр хэлэх юм бол намайг үнэт металл мэт  гүйлгээнд оруулж мөнгө нэр хүнд )  хэн нэгэнд  албан тушаал эрх мэдэл олгох тал дээр бөөгийн зан үйл хийж  мөнгөн урамшуулал авах баяжих , нэр төрөө өсгөх , мэдээлэл хулгайлах ,  монголчуудад зориулагдах ёстой зүйлийг өөрсөддөө зориулах , би газар хөдлөхийг зогсоож чадна, би бороо оруулж чадна , би хувилгааны багш нь хувилгаан бол ямар ч хамгаалалтгүй , хувилгаан бол эх орноо гэсэн сэтгэлгүй ,  би л зохицуулж чадна , хувилгаан бол бороо хур оруулахыг хүсдэггүй ард түмэндээ туслах хүсэлгүй тэр гайхамшигтай чадвараа өөртөө зориулдаг асар их мөнгө олдог гэх мэтээр ойлгуулж ор үндэсгүй элдэв муухайгаар гүтгэж өөрсдийн зорилгодоо бүрэн дүүрэн ашиглаж байсан бөгөөд одооч гэсэн энэ хар үйлээ үргэлжлүүлж байна. Үүгээр зогсоогүй хэн нэг албан тушаалтанд миний өмнөөс  бичиг өгөх, шагнал авах үйл ажиллагаа явуулдаг болсон. Намайг хөдөө гадаа олон цөөн хоногоор явахад цагдаа болон хүчний байгуулагт очиж ниислэлд газар хөдөлж магадгүй болоод байна энэ хүнийг яаралтай олох хэрэгтэй байна гэх мэтээр хэлж хаана явааг тогтоож дарамт шахалтандаа оруулдаг болсон энэ бол эдгээр хүмүүс монголчуудын аюулгүй байдалд санаа зовсондоо биш намайг ашиглаж мөнгө олох нэр төрөө өсгөх үйл ажилгаагаа үргэлжлүүлэх зорилогтой байдаг  Миний хувьд өөрт заяасан чадвараа ашиглаж мөнгө олох, нэр төрөө өсгөх нэг ч алхам хийж байгаагүй бөгөөд хувийн эрх ашгийнхаа төлөө юу ч хийхээс буцдаггүй хүмүүсээс болгоомжилж аливаа үйлдлүүдээ маш их нуудаг байсан. Би эдгээр хүмүүсийг телевизээр бараа дүрсийг нь харж дууг нь сонсож байсан болохоос ямар нэг холбоо сүлбээ байхгүй тэднээс ямар нэг тусламж хүсэж байгаагүй. Би тэр үед нийслэлийн захиргаан дээр очиж нарын бичгийн дарга Болд гэдэг хүнтэй уулзаж удирдлага түүний оролцоо нэртэй бодлого боловсруулснаа хэлж зарим нэг зүйлийг  жагсааж өөрт нь өгсөн, мөн нэг хувийг МАН-д өгсөн. Гэтэл миний хүсэлтийг үзээд ил уулзаж авахгүйгээр далдуур хулгайлж авах хэрэгтэй гэсэн шийдвэр гарсан байдаг. Ингээд өөрсдийнхөө төлөөний бөө удгануудаа өндөр хөлсөөр хөлсөлж хүчтэй гэгдэх онгодууддаа надруу удаа дараа явуулсан боловч дийлээгүй. Гэтэл Э намайг дийлдэхгүй бол шоронд хийнэ , устгана гэсэн ингээд аргагүйн эрхэнд олны хүчинд автагдсан. Намайг ардчилсан засаг төрийн эрх авсаны дараа 5-6 хоног бөөгийн аргаар байцааж дарамталж ( 2-р дайны үед хэрэглэж байсан онц харгис хэрцгий аргаар  Баримт үлдээхгүй байх зорилгоор ямар нэг асуудал үүсвэл бөөгийн хэрэгт оролцохгүй гэсэн хариу өгнө гэж тохиролцсон байдаг)  Алтанхуягын засгийн газрын  санаачилж хэрэгжүүлсэн гэх бүхнийг надаас авсан. Монгол хүн монголчуудын төлөө хийсэн зүйлүүдээ аль ч намд сайн дураараа өгнө гэсэн хүсэлтийн хариуд хар технилоги хэрэглэж авах ямар хэрэгцээ шаардлага байсныг би огт ойлгохгүй байна.  Эдгээр хүмүүс хийсэн үйлдэлээ зөвтгөх аргачлал боловсруулахдаа Ноён хутагт Данзанаравжаагийн хэлсэн үгийг ашигласан байдаг.( мэдэвч нуудаг, асуувч хэлдэггүй, чадавч тусалдаггүй ,ававч ханадаггүй ,арагдавч баясдаггүй )  гэж надаас хэн ч юу ч асуугаагүй нэг ийм хүн байна тэрийг  хэрхэн мөнгө нэр төр олоход ашиглахав гэдэг талаас нь  бодож боловсруулсаны үндсэн дээр ийм арга зохиосон байдаг. Үүнээс болж монгол улсад ямар их гарз хохирол гарах үүдийг нээснээ эдгээр хүмүүс маш сайн ойлгож байсан.  Үүнээс болж Монголчуудын хот мандалд зарим нэг зүйл ноцтой эвдэрсэн  1.Монголчууд  авар осолд хэт олноороо үрэгдэж эхэлсэн   2. Ган гачиг болж эхэлсэн 3. Монголчуудыг аюул ослоос урдчилсан хамгаалсан мэдээлийн суваг хаагдсан . Зөвхөн авар осолоос үүдэн олон  мянган хүн амь насаа алдсан байдаг. Нэг гэр бүлээс нэг хүн аварт орж амь насаа алдахад тэр гэр бүлийхэн ямар их уй гашуй болдог билээ. Үүнийг ямар нэг юмаар нөхөж тайтгаруулах боломжгүй байдаг шүү дээ

Ингээд намайг дарамтлан тамлаж авсан бодлогын жагсаалтыг танилцуулаж байна             Жич: миний хэлсэн бүхэн монголчуудад маш чухал хэрэгтэй бөгөөд ажил хэрэг болох тул асуусан бүхэнд сэтгэл харамгүй хариулсан болно . Харин Чингис хааны онгонтой холбоотой асуултанд худлаа хариулт өгсөн урд нь ч энэ талаар их хааны онгоныг харж хамгаалдаг хүмүүсийн хүсэлтээр фэсээр худлаа мэдээлэл тараасан билээ.

Монгол орон даяар аялал жуулчлал хөгжүүлэх бодлого, монголын эдийн засагыг гурван тулгууртай болгох  аймаг бүрт уран барилгын цогцолборууд байгуулах. 10 цогцолборын зураг төсөл

Түлш шатахуун хэрэглэхгүйгээр эрчим хүч үйлдвэрлэх боломж бололцоо,судалгаа шинжилгээг эрчимжүүлэх амьдралд нэвтрүүлэх хэрэгжүүлэх.

Хотжилт хэт төвлөрөлтийг эрчимтэй сааруулах цэгцлэх.шинээр 2 хот байгуулах  /бүх зүйл/

Агаарын бохирдол арилгах  нийслэлээс гарсан хог бохир болон  бохир усыг хэрхэн цэвэрлэх ашиглах түүнээс цахилгаан  эрчим хүч болгон хувиргах.

Хот суурин газруудын орчин тойрны хөрс цэвэрлэх эрүүлжүүлэх.

Төв цэвэрлэх байгууламжийн ачааллыг бууруулах зорилгоор арьс ширний үйлдвэрүүдийн хажууд ус цэвэрлэх төхөөрөмж суурьлуулах,  засварлах шинэ технилоги нэвтэрүүлэх гарсан хаягдалаар эрчим хүч үйлдвэрлэх.

Нийслэлд ойр орчимд байгаа гол мөрний урсацыг нэмэгдүүлэх болон  бохирдлыг цэвэрлэх .

Авто зам засварлах ажлыг хурдавчлах, олон нийтэд төвөг багатай барих чанаржуулах .

Эрүүл мэндийн салбарт хүн амыг эрүүлжүүлэх,   тоног төхөөрөмжөөр хангах.

Боловсорлын салбарт хийх шинэчлэл.

Хэвлэл мэдээллийн салбарыг чанаржуулах, улс орны хөгжилд онцгой их хувь нэмэртэй болгох

Газар хөдлөх ,гамшигийн үед хэрхэн мэдээлэх , ажиллах бодит байдалд зөв үнэлгээ өгөх зөв сургалт явуулах  амьдралд нийцэхээр бодит боломж бий болгох

Ундны усыг цэвэрлэх эрүүлжүүлэх чанарыг сайжруулах  талаар санаачилж хийх зүйл

Улсын хил хамгаалалтыг сайжруулах баталгааатай болгох хил зөрчих хилийн хулгайг зогсоох.

Улс орныг үйлдвэржүүлэх  хөгжүүлэх гадаад орнуудад ашиглаж байгаа шинэ хуучин технилогыг авах ашиглах асуудлууд.  Эдийн засгыг хөгжүүлхэд гурван тулгууртай болгох

Улс орны эдийн засгийг сэргээх хөрш орнуудын эдийн засагтай өрсөлдөх чадвартай болгох.

Хотын гудамжинд байх хаяг реклам тохижилт өнгө үзэмжийг сайжруулах.цэгцлэх

Үндсэн хуулийг шинэчлэх өөрчлөх,алсыг харсан  цаг үетэйгээ нийцсэн уяан хатан заалтууд оруулах

Замын түгжрэлийг  бууруулах арагчлал  гэх мэт олон зүйлүүдийг авсан.

Нийслэл болон төв суурин газарт олширсон золбин нохой муурыг устгах ашиглах. Гэх мэт асар олон зүйлүүдийг авсан одоо эдгээр зүйлүүд монгол төрийн бодлого болж байгаа

Надаас авсан зарим нэг зүйлүүдийг хачирхалтай байдлаар урвуулж хэрэглэсэн байдаг. Жишээ нь:  Архидалттай тэмцэх архичдын тоог хэрхэн цөөрүүлэх вэ? гэсэн асуултанд би хариулахдаа эрүүлжүүлэх байруудыг цэвэрлэх тэнд  хоносон хүмүүсийг эрүүлжүүлээд зогсохгүй бие болоод сэтгэл зүйг эмчлэх цэвэрлэх , учир шалтгааныг олох, нийгэмд тустай байдлаар хашраах шийтгэх гэсэн бүхэл бүтэн судалгааны үндсэн дээр хийгдсэн аргачлал байсан. Гэтэл үүнийг эсэргээр архи ууж согтуурсан хүмүүсийг эмч асрагч нараар асруулж архидалт архичдыг  гааруулах алхам хийж эмнэлэгт хонуулж эрүүлжүүлэх шийдвэр гаргасан байдаг. Үүгээр зогсоогүй надаас авсан мэдээллүүдийн зарим зүйлүүдийг жалга довны хүрээнд ашиг олох зорилгоор ашигласан. Мөн цааш нь хөгжүүлэх авьяас чадваргүйгээс бөө ашиглан авсан учираас олон зүйл дээр алдаа гарсан. Эдгээр зүйлүүддээ сэтгэл ханалгүй намайг байнгын дарамт шахалтан дор тарчлаан зовоож асар олон зүйлүүдийг  надаас авч …Э… үүнийг өөрөө эртнээс бодож боловсруулсан мэт ойлголт төрүүлж эх оронч гэсэн нэр зүүсэн бол … А …  олон зүйлүүдийг шинээр санаачилж хийсэн нэр зүүсэн байдаг. Тэд үүнийхээ оронд юу өгсөн гэхээр дарамт шахалт үзүүлж маш олон удаа аймшигт хараалуудыг угсруулан хийлэгсэнээс болж монголчууд маань маш олноороо  амь насаа алдаж эхэлсэн . Би надад нэг санал байна нэвтрүүлгээр төрийн өндөр албан тушаал хашиж байгаа хэн боловч хараал зүхэл хийж болохгүй энэ нь ард олонд аймшигтайгаар тусч олон хүн амь насаа алдах шалтгаан болж байна гэж хэлсэн. ( Энэ байцаалтын дараа монголчуудын амь амьдралтай салшгүй холбоотой олон зууны тэртээгээс үе дамжин бэхжүүлж харж хамгаалж ирсэн юугаар ч үнэлшгүй оролдож болдоггүй зүйлүүдийг хайр гамгүй сүйтгэж хар хүчний дарангуйлалд оруулсан. Миний олон жилийн хичээл зүтгэлийн үр дүнд бий  болсон байгаль цаг уур, хүмүүсийн амь нас амьдралтай холбоотой эмзэг  зүйлүүдийг эх орноо элэг нэгтнээ гэх өчүүхэн ч сэтгэлгүйгээр хайр найргүй сүйтэгсэн ) Үүний дараа  манай интернэтийг  хааж, цахилгаан таслаж 102 105 утсанд миний мэдээллүүдийг авахгүй байх , монголын буддын шашны сүм хийдүүдэд надад үйлчлэхгүй байх шийдвэр гарч, намайг байнга дарамт шахалтан дор байлгаж хараал зүхэл хийж байх үүрэгтэй  бөө удган манай гадна байх болсон. Манай гэрт нууц камер тавьсан. Далай багшруу Ануужин гэх эмгтэйг явуулж ард түмэндээ тус болдоггүй хувилгааныг яах вэ гэж асуулгасан байдаг . Дараа нь Э… П… тэргүүтэй хүмүүс говьд очиж тэнгэр тахьсанаас үүдэн сүүлийн 8-9 жил говьруу ган гачиг тохиож маш олон ховор ан амьтан олноороо харангадаж үхэж үрэгдсэн.   ( яаж ч оролдоод элдэв арга сүвэгчлээд бороо ч ороогүй цас ч ороогүй ) . Намайг говьруу явуулах нууц шийдвэр гарсан байсан. Би барилгын ажил хийх зар өгдөг энэ зарын дагуу надруу утасдаж Чингис хаан зочид буудлын ард нэг компани дээр очсон тэгээд говьд очиж барилгын ажил хийлгэхээр   болж ажил гүйцэтгэх гэрээ байгуулсан. Би маш их баярласан гэтэл маргааш нь шийдвэрээ өөрчилж энийг явуулж өөрсдийнхөө нэр хүндийг унагаагаад яахав бид өөрсдөө бороо оруулах арга чарга бодох хэрэгтэй бид чинь хувилгаан ламтай номтой хүмүүс гэсэн шийдвэр гарсан байдаг. Тэд Ховдоос ном ачиж Сүхбаатар аймаг орсон  аймаг дээр цэргийн ангийг цуглуулж ном айлдсан боловч бороо ороогүй. Бас Морьтон монгол гэж олон морьтой хүмүүс говьруу явуулсан боловч бороо ороогүй, Ганга нуурын ус татарч,  Зун оройтож эхэлдэг болсон.  Хаа сайгүй гал түймэр ихээр гарч үер усны аюул ихэссэн.  Дорнод, Сүхбаатар болон бусад аймагууд руу явж түймрийн ам боох , бороо оруулах хүсэлтээ Гандан хийдийн удирдах хүмүүст    ( унаа хоолоо  би өөрөө даая, замын зардалд жаахан мөнгө гаргаж тусалцаа үзүүлээч )   гэсэн хүсэлт тависан  боловч хариу өгөөгүй. Маш олон удаа зар өгч дээрхи аймгууд руу явж  барилгын ажил хийнэ гэсэн зар өгсөн боловч надад ямар нэг боломж олдоогүй .  Монголчууд маань олноороо авар осолд өртөж амь насаа алдах нь хэрээс хэтэрсэн. Барилга дээр болон авто осолоор  хүүхэд залуус маш ихээр хэлмэгдэж ( бага насны хүүхдүүд халуун тогоонд түлэгдэх)  эхэлсэн. Одоо хөдөөгүүр мотоциклын ослоор маш олон хүмүүс амь насаа алдаж эхэлсэн  Аваар ослын тоог цөөрүүлэх талаар Чойжин сахиусны эзэнээр тодруулсан нэг ламтанд бараалхаж  энэ тал дээр хамтран ажиллах хүсэлт тавьсан боловч ламтан татгалзсан. Үүний дараа З.Ц.Г Дарга Жаргалсайхан гуайтай уулзаж авар ослын тоог бууруулах боломж байгаа талаар хүсэлтээ танилцуулсан , миний хүсэлтэд нааштай хандаж  зарим нэг мэдээ баримт өгсөн . Энэ баримтууд дээрээ үндэслэн оньс хийсэн боловч энэ бүхнийг таслан зогсоож намайг байнгын дарамт шахалтанд дор байлгах үүрэг авсан 3-4 бөө удган нар тэр дор нь мэдэж уг оньсыг эвдэж хаясан.  Тэд үүргээ хичээнгүйлэн биелүүлж байсан тул надад боломж олдоогүй. Миний амь амьдарлыг золиосонд гаргаж монголчуудын аюулгүй байдалд ноцтойгоор их хохирол гарах үүдийг нээж өндөр урамшуулал авч мөнгөтөй ,байртай, машинтай болсон байдаг. Нэг үгээр хэлэх юм бол улс үндэснийхээ эсрэг үйл ажиллагаа явуулаад их хэмжээний мөнгөн урамшуулал авсан гэсэн үг.  Миний хувьд сүүлийн арваад жил хүйтний улирал боллоо нийслэлээ утаагүй  салхитай байлгах боломж олгооч гуйж байсан боловч хариуд нь дарамт шахалтаа чангаруулж амь насанд чинь халдана гэж дарамталж нэг бус удаа амь насыг минь хохироохоор завдаж  байсан.  ( Монголчуудад утаагүй байх боломжийг байглаас заяасан байтал хэдхэн хүн үүнийг таслан зогсоож байгааг  юу гэж тайлбарлах вэ бид бүгдээрээ хар хүчний дарангуйлал дор эрх чөлөөгүй амьдарч байгаа юм байна гэж бодох болсон ) эсвэл эдгээр хүмүүс утааг ашиглан  мөнгө олдог хүмүүс байх.  Миний хүсэлт ямар ч цаг үед монголчуудын эрх ашигт амин чухал хэрэгтэй зүйл байсан гэдгийг үгүйсгэхгүй биз.  Би улс орныхоо эсрэг нэг ч үг үйлдэл хийгээгүй хэлээгүй бодол санаа агуулаагүй . Тэр үед гамшигийн бэлэн байдал зарлан хүүхдүүдийг ширээн доогуураа орох нэвтрүүлэг явж  гэр орондоо байхдаа толгой дээрээ юм унагаахгүй байх талаар Пүрэвбат ламтан зөвлөгөө өгч байсан. Мөн газар хөдлөлтийн үед хэрхэн амь насаа аврах вэ гэх  үйл ажиллагаа явуулахын өмнө надруу бөө явуулж бөөгийн үзүүлбэр үзүүлдэг болсон. Жишээ нь: ( Богд уулын хоёр талд цооролт үүсэж газар хөдлөж байна гэсэн үзүүлбэр  , газар хөдлөхийн өмнөх шинж тэмдэгтэй огтхон ч төсгүй хиймэл үзүүлбэр ) үзүүлж  дараа нь гамшигаас хамгаалах үйл ажиллагаагаа орон даяар хэвлэл мэдээлэлийн хэрэгсэлүүдээр шууд дамжуулж  үзүүлдэг байсан. Намайг олон нийтэд хандаж газар хөдлөх гэж байна гэж хэлүүлэх бодолтой байсан. Намайг байнгын дарамт шахалтан дор байлгаж миний сахиусуудыг өөр юмаар орлуулахыг оролдож намайг өөрсдийхөө бөө удгануудын дарамт хяналтан дор оруулсан , одоо ч хэвээрээ . ( Одоо эдгээр хүмүүс  энэ захидалыг бичиж байгааг мэдээд намайг  аймшигт амьтан мэтээр ойлгуулхаар маш их билтгэл хийсэн  байгаа. ) Улс орон хүн ардаа гэнэтийн гамшигт автуулахгүй байхад байгалиас заяасан үүргээ ямар ч саад тотгоргүй биелүүлэх боломж олгооч.  Хэлмэгдүүлэлт дарамт шахалтнаас ангижруулж , хэвийн байдалдаа ороход албан ёсны туслалцаа үзүүлж улс орныхоо төлөө хичээнгүйлэн зүтгэж ирснийг минь харгалзан үзэж  гэм зэм хийгээгүй тул намайг цагаатгах талаас нь дэмжиж өгөөч гэж хүсэж байгаа юм. Шашин шүтлэг, үзэл бодол, жалга дов, эрх мэдэл албан тушаал, өнгө мөнгөтөй хэрхэвч хутгаж  болохгүй юм бол энэ. Монгол хүн таныг хүнлэг энэрэнгүй талаас нь нааштай хандаж улс орон хүн ардаа гамшигаас хамгаалахад тусална гэдэгт итгэж болсон үйл явдалыг чин үнэнээр бичив . Хэрэгтэй гэж үзвэл бүх баримтыг гаргаж өгөхөд бэлэн байна.  Би монгол улс монголчуудын тусын тулд өөрөөсөө шалтгаалах бүхнийг хийж ирсэн цаашид ч зүтгэх болно . Ямар ч хамгаалалтгүй гэм зэмгүй олон сайхан залуус хүүхдүүд аваар ослоор амь насаа алдаж бага насны хүүхдүүд түлэгдэж нас барсан. Одоо ч үргэлжилээд байна . Энд тэндгүй ган гачиг нүүрлэх болов.  Газар чичирхийлэх тоо хэр хэмжээнээсээ нэгэнт хэтэрсэн Улс оронд ийм гамшиг болж байхад Монголын буддын шашин нэг талруугаа хэлтийж дан ганц номонд шүтэж цол хэргэм мяндаг тушаал, жалга дов, өнгө мөнгө ,хувийн эрх ашигаа бодож санаа амарлангүй суухын оронд энэ асуудалд эерэг хандаж зөв талруу хэлтийлгэх талаар санаа тавьсан бол  ийм юм болохгүй байсан. Монголынхоо оролдож болдоггүй зүйлүүдийг ухвар мөчид хэдхэн хүн улс төр хийх нэр төр мөнгө олох зорилгоор хайр найргүй эвдэж сүйтгэж байна . Үүнийг зогсоох цаг нь болжээ . Таныг улс орон хүн ардаа гэх халуун сэтгэлээр энэ асуудалд хандаж гарсан гажуудалыг засахад туслах байх гэж найдаж байна. Би үүнийхээ төлөө ямар ч мөнгөн урамшуулал ямар нэг зүйл хүсэхгүй зөвхөн байглаас заяасан үүргээ чин шударгаар гүйцэтгэх хүсэлтэй байна Би та бүхний дэмжлэгтэйгээр энэ дарамт шахалтаас гарч чадвал нэн тэргүүнд  хүйтний улиралд нийслэлийг өдрийн цагаар утаагүй зөөлөн салихтай байлгаж чадна. Үүнийг уншсан хүн бүхэн намайг зөвөөр ойлгож хэлмэгдүүлэлт дарамт шахалтыг зогсоох талаар саналаа ирүүлнүү .Би хэн нэгнээс гомдол нэхэхгүй Бурханаас байглаас заяасан үүргээ гүйцэтгэхийг хүсэж байна

Монгол хүн бүр миний бичсэн зүйлийг үзээсэй үнэнийг ойлгоосой дэмжээсэй гэж хүсэж байна.

Хүсэлт гаргасан СХД-ийн иргэн Д.Хүрэлбаатар ……………………………… утас 88685552.

Эх сурвалж: nuudelmn.blogspot.com


URL:

Сэтгэгдэл бичих