Нүүрстөрөгчийн дундаж агууламж нэмэгджээ

Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас агаарын бохирдлыг бууруулах талаар олон арга хэмжээ авч байгаа ч агаарын бохирдлын улмаас амиа алдсан хүний тоо долоон саяд хүрсэн хэмээн мэдэгдлээ. Тус байгууллагын судалгаанаас үзвэл агаарын бохирдол уушги, зүрхний судсанд нэвтрэх бичил элементтэй байдаг учраас хүмүүс саа, зүрх, уушги, амьсгалын замын элдэв өвчинд амархан нэрвэгдэж байна. Сүүлийн үеийн төсөөллөөс үзвэл, агаарын бохирдлын улмаас дэлхийд жил бүр долоон сая хүн амиа алдаж байна гэжээ. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын сайтад бичсэнээр одоогийн байдлаар 108 орны 4300 хотыг байгаль орчин, агаарын чанарын хяналт хэмжилтийн бүртгэлд хамруулсан байна. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас энэ онд Дэлхийн агаарын бохирдол ба эрүүл мэндийн анхдугаар их хурлыг зохион байгуулахаар төлөвлөсөн. Өнгөрсөн 2016 оны турш дэлхийн агаар мандал дахь нүүрстөрөгчийн давхар ислийн агууламж сүүлийн 10 жилийн дундаж үзүүлэлтээс 50 хувиар давжээ.

Судлаачдын олж тогтоосноор сүүлийн 800 мянган жилд нүүрстөрөгчийн төвшин асар их хэмжээгээр нэмэгдсэн нь хүний үйл ажиллагаа болон Эль-Ниньо (Номхон далайн экваторын бүсэд ус, агаарын даралтын хэлбэлзэх үзэгдэл)-той холбоотой гэнэ. Дэлхийн цаг уурын байгууллагаас агаар мандлыг халаадаг хийн агууламж болох нүүрстөрөгчийн давхар исэл, метан, азотын давхар исэл зэргийг дэлхийн 51 оронд хэмжиж үзжээ. Гэтэл өнгөрсөн онд нүүрстөрөгчийн дундаж агууламж 403.3 ppm (сая хувь)-д хүрсэн байна. 2015 онд энэ нь 400 ppm байсан юм. Дээрх өсөлт нь дэлхийн агаар мандлыг ажиглах хөтөлбөр бий болсон 30 жилд байгаагүй хамгийн өндөр үзүүлэлт гэж ВВС агентлаг тэмдэглэж байна. Сүүлийн 70 жилийн хугацаанд агаар мандал дахь нүүрстөрөгчийн агууламж мөстлөгийн үеэс хойш бараг 100 дахин нэмэгджээ. Агаар мандалд нүүрстөрөгчийн давхар ислийн төвшин нэмэгдсэнээр цаг уурын системд тааварлахын аргагүй өөрчлөлт авчирч, экологийн асуудал, цаашилбал эдийн засагт сөрөг нөлөөтэй аж.

Б.Саруул