Гаалийн дарга нарын зугаалж цэнгэх асуудал хэзээ дуусах вэ

Төрийн алба төрлийн алба болжээ гэж олон хүн ярих болсон. Энэ үгийг сүү­лийн үед яахын аргагүй үнэн гэд­гийг олон зүйлээр батлаж байх шиг.

Учир нь төрийн бай­гуул­лагууд шинээр ажилтан сонгон шалгаруулж авах нэрээр өөрсдийн танил тал, ах дүү, амраг садангаа гай­гүй гэсэн албан тушаалд ав­даг нь нууц биш болсон билээ.

Харин удаа Гаалийн ерөн­хий газар наймдугаар сарын 19-нд гаалийн байцаагч сон­­­гон шалга­руулахаар бол­­сон тухай зар гар­сан байна. Хамгийн гол нь уг шалга­руулалтад 300 байцаагч орох гэнэ.

Улсынхаа төсвийн 60 шахам хувийг бүр­дүүлдэг эл газар чухам юуны учир ийм олон бай­цаагчийг нэг дор ажилд  авах гэж байгаа нь өөрийн эрх­гүй анхаарал татмаар асуудал боллоо.

Уг нь сүүлийн хэдэн сар гаалийн байгууллага улсад төвлөрүүлэх ёстой мөнгөн орлогын 50 гаруй тэрбум төгрөгийг тасалдуулсан хэ­мээн албаныхан хүртэл мэ­дэгдээд байсан. Товчхондоо манай улсын санхүүгийн бай­дал гааль, татвар хоёроос ихээхэн хамаардаг гэдгийг хэн хүнгүй л мэднэ. За энэ ч яах вэ.

Хамгийн гол нь дээрх 300 ажилтан гаалийн бай­гууллагад хэр шударга шал­гуураар орох бол гэдэг нь маш их анхаарал татаж байгаа юм.  Энгийнээр ярихад за­рим нэг хүн нь “сонгон шал­га­руулалтад орохгүйгээр шууд л хахуулийн мөнгөө өгье” гэж ярьж яваа юм би­лээ.

Өнгөрсөн жил гаалийн бай­гууллагад ажилд орохын тулд дарга, даамалд нь, ха­хууль болгож 20 сая төгрөг өгч ажилд орсон  гэдгийг тус газарт ажилладаг нэгэн та­нилдаа ам алдсан удаатай.

Харин энэ жилийн хувьд ха­хуулийн мөнгө нь арван саяар нэмэгдэж, 30 сая төгрөг болсон байх жишээтэй. Энэ мөнгөн дүнг аль хэзээний гаа­лийнхан өөрсдөө “ямар их өсөө вэ” гэж ярьж эхлээд байна.

Зарим нэгэн мөнгөтэй, сүйхээтэй нөхөр “гаалийн байгууллагад 30-н сая төг­рөгөө өгөөд орсон байхад дор хаяж хагас жилийн дараа өлхөн хахуулийн мөнгөө олоод авдаг юм” гэж хүртэл хээв нэг ярьж байсан.

Мэдээж ажилд орох хүмүүс ГЕГ-ын даргыг олж уулзах гэж чамгүй гүйж явсан нь ойлгомжтой.

Тодруулбал өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд ГЕГ-ын дарга О.Ганбат, газрын дэд дар­га Н.Энхцогт, төрийн захиргаа, хүний нөөцийн газрын дарга О.Даваасүрэн нар амрах журмаар хамтдаа  Булган аймгийн Хишиг-Өндөр суманд байрлах нэгэн рашаан, сувиллын газарт алжаал, ядаргаагаа тайлсан байна.

Уг рашаан сувилал нь бидний сайн мэдэх УИХ-ын гишүүн асан Р.Цэнгэл, “Авзага” трейдийн захирал П.Мэндбаяр нарын сувиллын газар байсан гэдгийг эх сурвалж мэдээлж байв.

Хамгийн гол нь дээрх гурван даргыг тус сувиллын газарт очсоноос хойш  нийслэлээс зорин очих зочдын цуваа тэднийг хот руу буцан буцтал нь тасраагүйд хэргийн гол учир оршиж байгаа юм.

Өөрөөр хэлбэл хол очсон зорилго нь гаалийн байцаагч нарын найрааны асуудлыг ярих гэж холыг зорьсон гэж үзэх хүмүүс ч байгаа юм. Иймэрхүү хардалтыг юуны учир гурван дарга  олон нийтэд төдийгүй гаалийн байцаагч нартаа төрүүлэв гэдэг нь сонирхолтой.

Түүнч­­­лэн тэднийг бусдаар дайлуулж цайлуулж, ямар шан харамж авах, хэдэн төгрөгийн хахууль ярьж байсныг нь шалгах хэрэгтэйг тус сувиллын газар байсан хүн бидэнд мэдээлж байсан. Дээрх гурван даргын томил­гоо ч анхнаасаа маш их будлиантай намын тохи­роогоор орж ирсэн хэмээн хүмүүс өдгөө ярьдаг.

Тухайлбал дээрх гурван даргаас хамгийн их “но”-тойг нь О.Даваасүрэнг гэдэг. Учир нь тэрбээр шүүхээс тэнсэн харгалзах ял сонсч явсан гэдгийг хүн бүхэн мэднэ.  Тодруулбал Дорноговь айм­гийн хөнгөн цагааныг хуу хамж, урд хөрш рүү гар­гаж байгаад Замын-үүд дэх Гаалийн хяналт шалгалтын байцаагчид үйл­дэл дээрээ гардуулж эл хэрэг нь шүүхэд шилжсэн байдаг юм.

Харин О.Даваасүрэнгийн хэргийг Дорноговийн цаг­даагийн газар шалгаж үзээд хэрэг үүсгэн прокурорт шилжүүлж байсан юм. Прокурорын байгууллага хэр­гийг нь хянаж үзээд түүнд таван жилийн хорих ялыг зүйлчилж байсан ч шүүх уг ялыг тэнсэн харгалзаж ялаас мулталж байсан түүхтэй билээ.

Мэдээж О.Даваасүрэн­гийн гэмт үйлд­­­лүүд үүгээр дуусахгүй нь ойлгомжтой.  Тэнсэн хар­галзах ялтай байсан мань хүн дахин Замын-Үү­дийн гаальд дээр бараагаа худал мэдүүлж татвараас зайлсхийх гэж байсныг нь байцаагчид илрүүлж түүний авч явсан ноос, ноолуурыг  улсын орлого болгож мөн 17 сая төгрөгийн хохиролыг түүнээс гаргуулсан байдаг юм.

Ийм л хүн өнөөдөр Гаалийн ерөнхий газрын төрийн захиргаа, хүний нөө­цийн газрын даргаар томилогдон ажиллаж байгаа нь сонгон шалгаруулалтыг ямартай ч үнэн зөвөөр явуулахгүй байх гэдэгт олон хүн их л эргэлзээтэй байгаа юм билээ.

Тиймдээ ч хор найруулж гаршсан дарга нар холын газар очиж хороо найруулж ирлээ гэж зарим нэгэн байцаагч шивэр авир хийж байсан юм.  Уг нь гаалийн байгуул­лагын гол уриа нь “Буя­ныг гаргахгүй, бузрыг оруу­лахгүй” гэдэг их л хүн сүрд­мээр уриа.

Гэтэл дарга нар нь хор найруулж буяндаа бузар хийж явсныг хэн ч таахын аргагүй болоод байна.