МАН-ын казиночид казиногоос татгалзаж чадах уу

Казиногийн тухай хууль “төрөх” гээд “дуншиж” байна. Монгол Улс казинотой болох эсэхийг шийдэхэд ердөө ганцхан кноп үлдээд байна гэсэн үг л дээ. Батлагдаад ганцхан жилийн дараа цуцлагдаж, татан буугдсан 1995 оны Казиногийн хууль эргэн ирэх үү, ирэхдээ ямар замаар, ямар зохицуулалттай байх вэ гэдэгт олон хүн анхаарлаа хандуулж байгаа бололтой. Өнгөрсөн арваннэгдүгээр сарын 30-ний Засгийн газрын хуралдаанаар Казиногийн тухай, Бооцоот таавар, хонжворт сугалааны тухай, Бооцоот морин уралдааны тухай хуулийн төслийг хэлэлцэж, УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр тогтсон байдаг. Тэгвэл хоёр хоногийн өмнө Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Х.Нямбаатар Бооцоот таавар, хонжворт сугалааны тухай, Казиногийн тухай, Бооцоот морин уралдааны тухай хуулийн төслийг УИХ-ын дарга Г.Занданшатарт өргөн мэдүүллээ. Одоо УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэж, батлах л үлдээд байгаа юм. Тэгэхээр энэ намрын чуулганаар уу, эсвэл ирэх хаврын чуулганаар л гэдэг хоёр цаг хугацааны туйл дээр дэнжигнэж, чимээ даран сууна, Казиногийн тухай хуулийг хүлээгчид.

КАЗИНОГИЙН ХУУЛЬ БАТЛАГДВАЛ МОНГОЛ УЛСЫН ИРГЭНД ҮЙЛЧЛЭХГҮЙ

Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Х.Нямбаатар Казиногийн тухай хуулийн төслийг өргөн мэдүүлэхдээ:

Казиногийн тухай хуулийн төслийн тухай:

      Казиногийн тусгай зөвшөөрөл олгох нь мөрийтэй тоглоомыг зайнаас буюу цахимаар зохион байгуулах эрх олгохгүй бөгөөд нийгмийн дэг журмыг хамгаалах үүднээс Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт казиногийн үйл ажиллагааг зайнаас зохион байгуулахыг хориглохоор тусгасан.

          Хуулийн төсөлд Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт казино байгуулах тусгай зөвшөөрлийн нөхцөл, тусгай зөвшөөрөл олгох, сунгах, түдгэлзүүлэх, хүчингүй болгохтой холбоотой харилцааг зохицуулсан. Тухайлбал, казино эрхлэгч нь казиногийн байгууламж барих, үйл ажиллагаа эрхлэхэд зориулсан 300 сая америк доллартай тэнцэх хэмжээний төгрөгөөс доошгүй хэмжээний хөрөнгө оруулалтыг тусгай зөвшөөрөл авснаас хойш гурван жилийн дотор Монгол Улсад оруулахаар, олон улсын стандарт, шаардлагад нийцсэн дэд бүтэцтэй соёл амралтын цогцолборыг байгуулахаар тусгасан бөгөөд төсөл сонгон шалгаруулалтыг үнэлэхдээ үнийн саналыг 60 хувь, казиногийн цогцолбор барих төслийн техникийн саналыг 40 хувь гэж үнэлэхээр тусгаж, тусгай зөвшөөрөл олгох сонгон шалгаруулалт зохион байгуулах, үнэлэх журмыг Засгийн газар батлахаар тусгав.

        Харин ихээхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалт оруулах шаардлага тавьсан тул энэ төрлийн бизнес эрхлэх тогтвортой байдлыг хангах үүднээс Хөшигийн хөндийн эдийн засгийн чөлөөт бүсэд казиногийн цогцолбор барьж, казиногийн үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг Монгол Улсын хууль тогтоомжийн дагуу байгуулагдсан компанид, Зөвлөлийн саналыг үндэслэн 30 жилийн хугацаагаар Засгийн газар олгохоор, хууль тогтоомжийг мөрдөж ажилласан бол энэхүү хугацааг 10 жилээр сунгахаар тусгалаа.

        Казино эрхлэгч тусгай зөвшөөрлийн нөхцөл, шаардлага, үүргээ зөрчиж, Зөвлөлөөс өгсөн албан шаардлагыг хугацаанд нь биелүүлээгүй бол тусгай зөвшөөрлийг түдгэлзүүлэх, дээрх хугацаанд зөрчлийг арилгаагүй нь тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгох үндэслэл болохоор тусгасан. Харин дотоод мэдээллийг ашиглан хожих, албан үүрэгтэй нь хамааралгүй шалтгаанаар Монгол Улсын иргэнийг казиногийн байгууламжид нэвтрүүлэх, тоглуулахыг ноцтой зөрчилд тооцохоор зааж дээрх зөрчлийг гаргасан бол тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгохоор тусгалаа. Харин тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусгавар болсон бол казино эрхлэгч хувьцааныхаа 50 хувийг Засгийн газарт үнэ төлбөргүй шилжүүлэхээр тусгасан.

           Энэхүү хуулийн төсөл батлагдсанаар казиногийн үйл ажиллагааг эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг хуульд заасан нөхцөл, шаардлагыг хангасан хуулийн этгээдэд олгох эрх зүйн орчин бүрдэх бөгөөд ингэснээр аялал жуулчлалын томоохон цогцолбор бий болж, Монгол Улсын төсөвт төвлөрөх татварын орлого нэмэгдэж, аялал жуулчлалын салбар болон түүнийг дагасан худалдаа, үйлчилгээ хөгжиж, ажлын байр нэмэгдэн улс орны эдийн засгийн хөгжилд зохих хувь нэмрээ оруулна хэмээн үзэж байна” гэжээ. Казиногийн тухай хуулийн төслийг харвал Монгол Улсын иргэнд үйлчлэхгүй, тодорхой заасан тогтоомж, хуулийг зөрчвөл аж ахуйн нэгжийн зөвшөөрлийг цуцлах юм байна. Өөрөөр хэлбэл, байгуулагдсан казинод ажиллах албан хаагчаас өөр хүн нэвтрэхгүй гэсэн үг аж.

        Гэхдээ эндээс ийм хардлага, болгоомжлол төрж байна. Юу вэ гэхээр улстөрчид эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, казиногийн бизнест хөл тавибал яах вэ. Тив алгасаж, улс орон дамжин нисэж, казино тоглодог улстөрчдөөс Монголд байгуулах казиног хамгаалж чадах уу. Казино байгуулах бизнесмен нь улстөрчдөөс ангид байж чадах уу гэх асуулт урган гарч ирж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл, МАН-ын казиночид казиногоос татгалзаж чадах уу гэдэг асуудал хуулийн төслөөс өмнө яригдах нь зүй ёсны асуудал болов уу.

        Албан өрөөндөө, алсын холын Америкт ч төсвийн мөнгөөрч юм уу, хувийнхаа мөнгөөр ч юм уу казино, мөрийтэй тоглоом тоглож байсан гэх улстөрчдийн зураг, бичлэгийг бид бишгүй дээ л олж харсан. Тухайлбал,

2016 он: УИХ-ын гишүүн Ж.Мөнхбатыг казинод хорхойтой гэдгийг батлах хэд хэдэн дүрс бичлэг байдаг. Тодруулбал, 2016 онд Засгийн газрын Хэрэг Эрхлэх газрын дарга байхдаа Ж.Мөнхбат аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарыг дагуулан гадагшаа явж казино тоглосон гэх. Сүүлд нь 2017 оны арваннэгдүгээр сарын 5-нд Ж.Мөнхбат, Д.Оюунхорол нар БНСУ-ын Бусан хотод байдаг “Парадайз” казинод тоглож байгаа бичлэг олон нийтэд ил болж байлаа.

2020 он: Австралийн Холбооны Улсад болсон Ази, Номхон далайн орнуудын парламентын 28 дугаар чуулганд оролцсон УИХ-ын дарга Ш.Занданшатарыг дагалдан явсан Д.Тогтохсүрэн, Д.Эрдэнэбат нарын гишүүд Сидней хотын нэгэн казингоор орсноо хүлээсэн ч тоглоогүй хэмээн мэдэгдэж байлаа. Тэдэнтэй хамт Д.Лүндээжанцан болон тус улсад суугаа Элчин сайд Б.Чулуунхүү нар байсан гэдэг.

2022 он: УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатарын казино тоглож байгаа зураг цахим орчинд цацагдсан байдаг. Тодруулбал, өнгөрсөн наймдугаар сарын 15-нд цахим сүлжээнд Ч.Хүрэлбаатарын казино тоглож байгаа зургийг байршуулж, тэрбээр тайлбар хийж байлаа.

     УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар өөрийн цахим хуудастаа “Гүтгэлэгт хариу өгье. Фотошопоор зураг эвлүүлээд казиночин болгочих гээд яджээ. Уруулаа норгож байгаа энэ зургийг намайг гүтгэсэн, доромжилсон ихэнх эвлүүлэгт оруулах юм. Хэсэг женкочид намайг Америкийн хоньчин, казак, хужаа болгох гээд аргаа барсан, одоо казиночин болгочихвол муухай харагдана гэж бодсон уу, больж үз. Заримдаа арай өөр зураг ашигла, үнэмшилтэй харагдана. Дээлтэй, бүрх малгайтай зураг сүртэй ш дээ, ялгараад л” гэсэн юм. Гэхдээ УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар үгүйсгэсэн учраас тоглоогүй гэж ойлгож болохгүй. Үүнийг хууль хяналтын байгууллага ч тогтоогоогүй юм.

       МАН-д энэ мэт казино тоглодог улстөрчид олон бий. МАН энэ улстөрчдөөсөө ангижраагүй, энэ улстөрчид казиногоос ангижраагүй цагт Монголд байгуулагдах казиногийн ирээдүй бүрхэг байна.

Ergelt.mn