“Оюутолгойн гэрээг дүгнэхэд хагас жилийн хугацаа шаардана”

УИХ-ын чуулганы баасан гаригийн хуралдаанаар 2021 оны төсвийн төслийг хэлэлцлээ.  Хуралдаанд  Ерөнхий сайд  У.Хүрэлсүх оролцож, эдийн засгийн нөхцөл байдлыг танилцуулав. Энэ үеэр  УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар Оюутолгойн гэрээтэй холбоотой асуудлаар Ерөнхий сайдад хандсан юм.

-“Оюутолгой” компа­ни­тай байгуулсан, шударга бус гэрээг эргэн харж, сайжруулах ажлыг яаравчлах хэрэгтэй.  Өнөөдөр төсвийн орлого, зарлага тэнцэх ёстой. Бид дөрвөн их наяд төгрөгийн алдагдалтай төсвийн тодотгол баталсан.  Энэ нь хойч үеэсээ зөвшөөрөлгүйгээр мөнгө дээрэмдэж байна гэсэн үг.

49 хувь хаана яваа вэ.  УИХ-аас Засгийн газарт өгсөн чиглэлд 49 хувийг яаралтай эргүүлэн авна гэж заасан. Та бүхэн 49 хувийг эзэмшигчидтэй маргалдаад яваа сураг байна. Төлсөн олон сая ам.доллараа буцаан авсан уу.

-УИХ-аас­ өгсөн чиг­лэ­лийн дагуу бид “Оюутолгой” компанитай  хэлэлцээ хийж байна. “Эрдэнэт”-ийн 49 хувийг улсын мэдэлд авсан. Цаашид тус үйлдвэр 100 хувь улсын мэдэлд байна. Засгийн газар 49 хувийг эзэмшигчидтэй тохирох гэж байна гэсэн мэдээлэл  үндэслэлгүй. Ийм зүйл байхгүй. “Жаст”-ын Ш.Батхүүгийн хөрөнгийг хуулийн байгууллагууд шилжүүлэн авсан.

-Бид “Рио Тинто”  ком­панийн өмнөх удирд­ла­гуудтай 11 асууд­лаар хэлэлцээ хийж байсан.  Гэвч тус компанийн удирдлагууд өөрчлөгдсөнийг та бүхэн мэднэ. Удирдлагууд нь солигдох үйл явц ирэх оны дөрөвдүгээр сар хүртэл үргэлжлэх юм билээ.

Дүгнэлтэд хүрэхэд хагас жил шаардлагатай. Засгийн газрыг төлөөлөн Оюутолгойн ТУЗ-д багтах гишүүдийг нээлттэй сонгон шалгаруулах зар тавихад 47 өргөдөл хүлээн авсан. Тэдний нэг нь далд уурхайн, нэг нь санхүүгийн, үлдсэн нэг нь олон нийттэй харилцах мэргэжилтэн байх юм. Цаашид “Эрдэнэс Оюутолгой” компанийн чадавхийг сайжруулна. Олон улсын санхүүгийн шинжээчид, уул уурхай, геологийн баг энэ компанид ирж ажиллана. Эрчим хүчний эх үүсвэрийг асуудлаа цэгцлэх шатанд орсон. Мөн “Оюутолгой” компанийн 66 хувийг эзэмшигч “Туркойз хилл” рүү албан бичиг явуулсан. Оюутолгойн хэлэлцээ үргэлжилж байна” гэсэн юм.

Засгийн газраас Оюутолгойн гэрээтэй холбоотой асуудлаар парламентад байр сууриа илэрхийлэхтэй зэрэгцэн  АНУ-ын Нью-Йорк хотын шүүх “Оюутолгой” төсөлтэй холбоотой асуудлаар “Рио Тинто” компанийн удирдлагуудыг яллагдагчаар татсан мэдээлэл мөн өнгөрсөн баасан гаригт цацагдаж эхлэв. Тодруулбал, тус компанийн гүйцэтгэх захирал Жан-Себастьян Жак, Зэс, очир эрдэнийн группийн гүйцэтгэх захирал Арнауд Суарат нарыг АНУ-ын Нью-Жерси мужийн оршин суугч Антони Франчи гэгч хүний нэхэмжлэлээр тус улсын Холбооны үнэт цаасны тухай хуулийг зөрчиж, хөрөнгө оруулагчдад худал мэдээлэл өгөх замаар зах зээлийн арилжаанд нөлөөлсөн гэх хэрэгт хариуцагчаар татаад байна. Антони Франчи нь 2019 онд “Turquoise Hill Resources” компанийн 167 ам.долларын үнэ бүхий  хувьцааг худалдан авсан бөгөөд “Turquoise Hill Resources” болон “Rio Tinto” компани нь 2018 оны долдугаар сараас 2019 оны долдугаар сарыг хүртэлх хугацаанд хөрөнгө оруулагчиддаа худал мэдээлэл өгч, үнийг нь зохиомлоор өсгөсөн хувьцаа зарсан гэж гомдолдоо дурджээ.  Ийнхүү байгуулагдсан цагаасаа эхлэн маргаан дагуулж буй “Оюутолгой”-н гэрээтэй холбоотой асуудал олон улсад шалгагдаж байна.